ارزیابی عملکرد مدل‌های مختلف نفوذ تجمعی در کاربری‌ها وبافت‌های مختلف خاک با استفاده از شبیه‌ساز باران

Abstract

<span lang="FA" dir="RTL">نفوذپذیری از جمله مهمترین متغیرهای فیزیکی خاک­ها و داده­ای بنیادین در کلیه مدل­های بارش و رواناب به منظور تعیین تلفات آب در سطح حوزه­های آبخیز می­باشد. اما اندازه­گیری آن بسیار وقت­گیر و پرهزینه بوده به همین دلیل برآورد مقادیر نفوذپذیری خاک­ها توسط مدل­های مختلف همواره از دغدغه­های پژوهشگران بوده است. در این پژوهش به منظور تعیین بهترین معادله نفوذ در سطح حوضه­ آبخیز امامه، با استفاده از دستگاه شبیه­ساز بارش مقادیر نفوذپذیری ناشی از شبیه­سازی یک رخداد بارش به مدت 90 دقیقه اندازه­گیری و به روش بهینه­سازی مربعات خطا، پارامترهای پنج مدل نفوذپذیری کوستیاکوف، گرین امپت، هورتون، سرویس حفاظت منابع طبیعی امریکا (</span><em><span>NRCS</span></em><span lang="FA" dir="RTL"> ) و فیلیپ در چهار کاربری اراضی شامل باغی، کشاورزی، مرتع و آیش و سه کلاس بافت شنی رسی لومی، لومی، شنی لومی محاسبه شد. سپس مقادیر نفوذ تجمعی برآوردی مدل­های مختلف با استفاده از 8 آماره مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی نتایج نشان داد که مدل­های کوستیاکوف و </span><em><span>NRCS</span></em><span dir="RTL"> <span lang="FA"> بهترین عملکرد را در برآورد دقیق­تر مقادیر نفوذ تجمعی در کل حوضه آبخیز داشت و دارای روند پایدارتری در برآورد نفوذ تجمعی در کاربری­های مختلف بود. مدل­ هورتون در رتبه­ بعدی در کل حوضه قرار گرفت. به طور کلی مدل­های تجربی (کوستیاکوف، هورتون و سرویس حفاظت خاک امریکا (</span></span><em><span>NRCS</span></em><span lang="FA" dir="RTL">)) در این حوضه عملکرد واقع بینانه­تری در برآورد مقادیر نفوذ تجمعی نسبت به مدل­های با پایه فیزیکی (مدل های گرین امپت و فیلیپ) از خود نشان دادند. </span>