تحلیل سطوح ایزوکرونال یک حوضه با کاربرد مدل موج پخشیدگی بر مبنای تغییرات شدت بارش (منطقه مورد مطالعه: حوضه کمانج علیا- تبریز)

Abstract

هدف این تحقیق کاربرد معادلات سنت- ونانت دو بعدی برای تعیین سطوح ایزوکرونال حوضه کمانج علیا، یکی از زیر حوضه­های رودخانه آجی چای واقع در استان آذربایجان شرقی می­باشد. برای این منظور ابتدا سطح حوضه مورد مطالعه در محیط GIS به سلول­هایی با ابعاد 250×250 متر تقسیم­بندی و سپس نقشه رقومی ارتفاعی (DEM) تهیه شد. معادله نفوذ کوستیاکف بر مبنای تحلیل اطلاعات میدانی با توجه به تطابق مطلوب آن برای بیان مؤلفه نفوذ در معادلات سنت- ونانت انتخاب گردید. حل معادلات با استفاده از تکنیک عددی تفاضلات محدود با روش صریح به انجام رسید. مسیر جریان هر سلول به سلول مجاور تا خروجی تعیین شد. سپس مقدار جریان از سلولی به سلولی مجاور بر مبنای مدل پخشیدگی با لحاظ نمودن میزان نفوذ لحظه­ای برای تحلیل زمانی و مکانی شبیه سازی گردید. به ازای رویدادهای مختلف بارش زمان تعادل برای کلیه سلول­های حوضه به طور جداگانه محاسبه شد و نقشه ایزوکرونال برای هر رویداد ترسیم گردید. رابطه زمان تمرکز با شدت بارش همچنین سطح زهکشی با شدت بارش بسط داده شد. محاسبه زمان تمرکز نسبت به شدت­های مختلف بارش در حوضه مورد مطالعه استخراج گردید. با تغییر اندازه سلول­ها از 250×250 به 300 ×300 و 350 ×350 متر به علت حذف عوامل توپوگرافیکی و تغییر پارامترهای هیدرولیکی زمان تعادل افزایش نشان داد.