الگوبندی عملکرد محصولات مختلف در شرایط شوری آب آبیاری با استفاده از مدل SWAP

Abstract

در این تحقیق تأثیر کمیت و کیفیت‌های مختلف آب آبیاری بر عملکرد محصولات، انتقال آب و املاح در نیمرخ خاک، با استفاده از مدلSWAP شبیه‌سازی شد. آزمایش‌های مزرعه‌ای بررسی مدیریت‌های مختلف آبیاری با آب شور بر عملکرد، اجزای عملکرد و شوری خاک طی چند سال در ایستگاه تحقیقات زهکشی رودشت اصفهان بر روی شش محصول عمده منطقه شامل گندم، جو، پنبه، آفتابگردان، پیاز و چغندرقند انجام گردید. واسنجی مدلSWAP به روش مدلسازی معکوس و با لینک آن به مدل PEST صورت گرفت. واسنجی مدل شامل پارامترهای هیدرولیکی لایه‌های خاک، پارامترهای انتقال املاح خاک و پارامترهای گیاهی بوده و برای سنجش اعتبار مدلسازی، از شاخص‌های آماری ضریب تبیین، ریشة میانگین مربعات خطا، حداکثر خطا، کارایی مدلسازی و ضریب باقیمانده استفاده گردید. نتایج نشان داد که مدلSWAP با واسنجی دقیق و کامل، در تخمین انتقال آب و املاح خاک و نیز عملکرد محصول در شرایط شوری خاک از دقت خوبی برخوردار است. برای تعیین توابع تولید-آب-شوری، مدلSWAP به مدلSENSAN لینک گردید و با تغییر خودکار عمق و شوری آب آبیاری، مدل اجرا گردید. برای تعیین تابع تولید بهینه هر محصول، شش مدل خطی، کاب داگلاس، نمایی، ترانسلوگ، درجه دوم و لئونتیف تعمیم یافته فرض و پارامترهای این مدل‌ها به روش حداقل مربعات معمولی توسط نرم افزار شازم، استخراج گردید. بر اساس شاخص‌های آماری، تابع بهینه تولید-آب-شوری محصولات گندم، جو، چغندرقند، پیاز و پنبه لئونتیف تعمیم یافته و آفتابگردان درجه دوم بدست آمد.