تاثیر مؤلفه های اقتصاد دانش‌ بنیان ‌بر تاب آوری زنجیره تأمین ‌

Abstract

تاب‌آوری توانایی به دست آوردن مجدد تعادل درونی و عملکردی باثبات در شوک ها تعریف می‌شود. از این میان تاب‌آوری زنجیره-های تأمین از اهمیت خاصی برخوردار است . درصورت تاب‌آوری و پایداری زنجیره‌های تأمین اثرات حاصل از بحران‌های سیاسی، اجتماعی و بلایای طبیعی حداقل، کنترل و بازگشت به اوضاع عادی سریع‌تر صورت می‌پذیرد. به نظر می‌رسد تعریف و تعیین سازوکارهای اصولی در عصر حاکمیت اقتصادهای دانش بنیان بدلیل محوریت ارتقا حکمرانی و قواعد اقتصادی، آموزش و توسعه مهارت‌های نیروی انسانی، توجه و تمرکز بر نوآوری و ابداعات، افزایش زیرساخت-های فناوری و میزان دسترسی به اطلاعات نوین جهانی در رویارویی با شرایط مزبور؛ کاهش مضرات و آسیب‌های ناشی از تهدیدات و در نتیجه مدیریت بهتر ریسک‌ها را بهمراه خواهدداشت و خنثی‌سازی اثرات منفی، بازگشت بهنگام به وضعیت مقبول و سازگاری عنداللزوم فعالین ذیربط را فراهم می‌نمایند. با توجه به خلأ موجود در مطالعات انجام شده پیرامون تأثیر مؤلّفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان ‌بر تاب‌آوری زنجیره تأمین، در این مقاله سعی بر بررسی موضوع مذکور در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی طی دوره 2019-2014 با رهیافت داده‌های تابلویی و ‌روش گشتاورهای تعمیم‌یافته شده است. نتایج نشان داد، کلیه مؤلفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان: رژیم نهادی و مشوق‌های اقتصادی، آموزش، نوآوری و ابداعات و زیرساخت‌های فناوری و ارتباطات بهمراه پیچیدگی‌های بازار و پیچیدگی‌های کسب و کار (دو مولفه از زیرشاخص ورودی‌های نوآوری) بر تاب‌آوری زنجیره تأمین تأثیر مثبت و معناداری دارند و با ارتقاء و بهبود هر یک تاب‌آوری زنجیره تأمین بهبود و افزایش خواهدیافت.