بهینه کردن مصرف آب سویا در شرایط خشکسالی

Abstract

کمبود آب برای تولید محصولات کشاورزی روز به روز افزایش می‌یابد و گسترش منابع جدید آب متحمل هزینه‌های زیادی است. بررسی عکس‌العمل ارقام مختلف گیاهان به کم آبیاری گام مهمی برای بهبود مدیریت و استفاده بهینه از آب می‌باشد. این آزمایش به منظور ارزیابی عکس‌العمل دو رقم سویا نسبت به رژیم‌های مختلف کم آبیاری در سال زراعی (1385) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل سه تیمار آبیاری 50، 75 و 100 درصد نیاز آبی به عنوان عامل اصلی و دو رقم سپیده (زود رس با رشد نامحدود) و دی پی ایکس (دیر رس با رشد نیمه محدود) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی (آبیاری 50 درصد) به طور معنی داری بر ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد غلاف و عملکرد محصول تأثیر منفی گذاشت. همچنین از این نظر، اختلاف قابل ملاحظه‌ای بین آبیاری 100 درصد و آبیاری 75 درصد مشاهده نشد. رقم دی پی ایکس با تعداد شاخه فرعی، تعداد غلاف و وزن هزار دانه بیشتر، تأثیر مستقیم بر روی عملکرد گذاشت و منجر به افزایش عملکرد نسبت به رقم سپیده شد. همچنین رقم دی پی ایکس با کار آیی مصرف آب بیشتر (88/0 کیلوگرم بر متر مکعب) در مقایسه با رقم سپیده (66/0 کیلوگرم بر متر مکعب) در مقابل تنش خشکی تحمل نسبتاً خوبی از خود نشان داد.