اثر فسفر و بازدارنده نیترات‌سازی 3 و 4 دی متیل پیرازول فسفات بر ویژگی‌های کمی و کیفی گندم

Abstract

برای بررسی اثر کاربرد فسفر و بازدارنده نیترات‌سازی 3 و 4 دی متیل پیرازول فسفات (DMPP) بر ویژگی‌های کمی و کیفی گندم بهاره (<em>Triticum</em><em>aestivum</em> L.) رقم پیشتاز در سال 1389 آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل نوع کود نیتروژن در پنج سطح 1- شاهد، 2 و 3- کود سولفات آمونیوم با و بدون DMPP و 4 و 5- کود سولفات نیترات آمونیوم با و بدون DMPP و سطوح مختلف فسفر در چهار سطح صفر، 30، 60 و 90 میلی­گرم فسفر بر کیلوگرم خاک با سه تکرار در خاکی با فسفر قابل‌جذب کم (Olsen-P ≤ 5 mg/kg) در دانشگاه شهرکرد اجرا گردید. میزان نیتروژن مصرفی در تمامی تیمارها ثابت و برابر 100 میلی­گرم بر کیلوگرم بود. نتایج نشان داد که کاربرد DMPP همراه با کود سولفات نیترات آمونیوم در سطوح فسفر 60 و 90 میلی­گرم در کیلوگرم منجر به افزایش معنی­دار (<em>p</em><em>≤</em>0.05) تعداد کل دانه در هر گلدان و وزن هزار دانه گندم و در همه سطوح فسفر منجر به افزایش معنی­دار عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گندم در مقایسه با مصرف این کود بدون بازدارنده DMPP شد. بر اساس نتایج بدست آمده کاربرد بازدارنده نیترات­سازی DMPP به خصوص همراه با کود سولفات نیترات آمونیوم منجر به افزایش معنی­دار درصد پروتئین و غلظت روی در دانه گندم و کاهش نسبت مولاری اسید فیتیک به روی دانه شد. همچنین افزایش فسفر کاربردی، منجر به افزایش معنی­دار (<em>p</em>≤0.05) عملکرد بیولوژیک و درصد پروتئین دانه گندم شد. بر اساس نتایج این پژوهش کاربرد بازدارنده نیترات‌سازی DMPP به همراه کود سولفات نیترات آمونیوم برای افزایش عملکرد کمی و کیفی در گندم قابل توصیه است.