ارزیابی اثر عملیات تسطیح اراضی بر تغییرات مکانی برخی ویژگی¬های مرتبط با حاصلخیزی خاک¬های شالیزاری

Abstract

عملیات تسطیح و یکپارچه‌سازی شالیزارها از راهکارهای کلیدی در کشاورزی دقیق است. اما تغییرات مکانی و توزیع عناصر غذایی در این اراضی به شدت تحت تأثیر عملیات تسطیح قرار می‌گیرد. هدف از این تحقیق مشخص نمودن اثرات عملیات تسطیح بر غیریکنواختی و شدت تغییرات مکانی برخی خواص مرتبط با حاصلخیزی خاک­­­ ­های شالیزاری بود. عملیات تسطیح منجر به تغییرات معنی­دار در اندازه تغییرات مکانی و توزیع مکانی خواص مرتبط با حاصلخیزی گردید. مقدار رس افزایش، کربن آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم قابل استفاده به طور معنی‌دار کاهش یافتند، که از دلایل عمده آن می­توان به عملیات خاک­برداری و در معرض قرار گرفتن خاک زیر سطحی با رس بیشتر و غلظت کمتر عناصرغذایی اشاره کرد. تغییر در توزیع مکانی متغیرها بعد از عملیات تسطیح تقریباً منطبق با نواحی بود که در آن عملیات خاک­برداری و خاک­ریزی انجام شد به گونه­ای که درصد کربن­آلی، غلظت فسفر و پتاسیم قابل استفاده در نواحی که خاک­برداری بیشتر بوده است، کاهش یافتند. بررسی وضعیت حاصلخیزی با استفاده از آمار مکانی نشان ‌داد که واحد مزرعه مطالعه شده در اثر عملیات تسطیح با کمبود شدیدی از نظر یک یا چند عنصر مواجه شده است و لذا توصیه رایج و یکسان کودهای شیمیایی منجر به تشدید غیر یکنواختی در وضعیت حاصلخیزی و عدم دستیابی به عملکرد مطلوب در این نوع اراضی می‌شود. <br />ir=RTL>j � a > P� �� r=RTL> و Cu توسط این گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری و مقایسه­ میانگین­ها نشان داد که مایه زنی با باکتری بر غلظت و مقدار عناصر Fe، Zn و Cu بخش هوائی و ریشه گیاه، مقدار Mn ریشه گیاه و همچنین انتقال عناصر Fe، Zn و Cu از ریشه به بخش هوائی اثر معنی­داری داشت. اثر مایه­زنی باکتری بر غلظت و مقدار Mn بخش هوائی، غلظت Mn ریشه و انتقال Mn از ریشه به بخش هوائی معنی­دار نشد. نتایج نشان داد سویه­های برتری که در شرایط درون شیشه­ای از توان تولید سیدروفور بالائی برخوردار بودند باعث افزایش غلظت و مقدار Fe و همچنین انتقال این عنصر از ریشه به بخش هوائی گیاه گندم شده­اند. <br />