آمایش زمین با استفاده از مدل های تصمیم¬گیری در اراضی پیرانشهر، پسوه و جلدیان

Abstract

ارزیابی اراضی و تعیین تناسب آنها برای تیپ­های بهره­وری خاص یکی از روش­های مدیریت و توسعه کشاورزی پایدار بوده که مدیران و برنامه­ریزان را قادر می­سازد ضمن برنامه­ریزی برای افزایش تولید، استفاده بهینه و مستمر از اراضی را نیز برای آینده لحاظ نمایند. هدف از این تحقیق استفاده از مدل­های تصمیم­گیریTerraza ، Cervatana و Almagra در محیط میکرولیز و تولید نقشه­های زمین­ مرجع شده با استفاده از تکنیک GIS به منظور آمایش زمین در منطقه­ای به وسعت 37775 هکتار واقع در عرض´30 ْ36 تا´50 ْ36 شمالی و طول´05 ْ45 تا´25 ْ 45 شرقی است. بر اساس پارامترهای موثر در هر مدل، به ترتیب محدودیت های بیو-اقلیمی، کلاس­های قابلیت یا استعداد و ارزیابی کیفی اراضی توسط مدل­های فوق­الذکر تعیین شدند و نتایج مدل Terraza نشان داد که کشت دیم همه تیپ­های بهره­وری مورد مطالعه (آفتابگردان، ذرت و سویا) امکان­­پذیر نمی­باشد. همچنین رعایت برخی توصیه­های مدیریتی مانند تعیین زمان حساس گیاه به آب آبیاری موجب صرفه­جویی در مصرف آب بدون هرگونه تأثیر منفی در میزان عملکرد سالانه محصول می­شود. بر اساس نتایج مدل Cervatana حدود 35/91 درصد اراضی به عنوان اراضی خوب تا عالی و ولی حدود 65/8 درصد اراضی به عنوان متوسط تا خوب با محدودیت­های خاک، شیب و فرسایش تشخیص داده شدند. در ادامه مراحل ارزیابی جهت حفاظت خاک، اراضی غیرمستعد کشاورزی برای احداث جنگل و مرتع معرفی شدند. بنابراین ارزیابی کیفی تناسب اراضی مستعد با استفاده از مدل Almagra نشان داد که به ترتیب 21/10 و 79/89 درصد اراضی برای محصولات مورد مطالعه به دلیل محدودیت­های بافت، کربنات، عمق مؤثر، توسعه پروفیل و زهکشی به ترتیب در کلاس­های مناسب (2S ) و نسبتاً مناسب (3 S) قرار می گیرند.