توسعه نظریه‌های ارتباط جمعی در محیط رسانه‌ای جدید

Abstract

آشنایی با حوزه ارتباطات و رسانه و درک آن که یکی از دلایل مهم صورت‌بندی‌های اجتماعی و فرهنگی است مستلزم نظریه‌پردازی، بازشناسایی و بازپردازی نظریه است. هدف مقالة حاضر بررسی وضعیت نظریه‌های ارتباط جمعی اجتماعی ـ رفتاری در محیط رسانه‌های جدید است. این امر با استفاده از روش اسنادی و با استفاده از تکنیک‌های متعددی مانند: مقایسه تطبیقی، طبقه‌بندی و استفاده نظام‌مند از داده‌های اسنادی مرتبط دنبال شده است. در ابتدا مبانی و زمینه‌های تفاوت‌های نظریه‌پردازی در رسانه‌های جدید با رسانه‌های جمعی با توجه به چهار مقولة احصاء شده از نظریه‌های اجتماعی ـ رفتاری شامل: محتوای ارتباطی، مخاطب (کاربر)، وسایل ارتباطی (رسانه) و مطالعة تأثیر شناسایی شده است. سپس با درنظرداشتن ریشه‌های تاریخی و زمینه‌های شکل‌گیری هر نظریه، وضعیت نظریه‌های استفاده و رضامندی، برجسته‌سازی، چارچوب‌سازی، مارپیچ سکوت بررسی شده و به مفاهیم جدیدی که به این نظریه‌ها اضافه شده پرداخته است. با نظر به یافته‌ها، به‌طورکلی می‌توان این گزاره را مطرح کرد که هرکدام از این نظریه‌ها با توجه به شرایط و ویژگی‌هایشان در یک طیفِ زیاد تا کم، در محیط رسانه‌های جدید توسعه یافته‌اند، به این معنا که نظریه‌های مذکور در عین حفظ ایدة اصلی‌شان، متأثر از مبانی و زمینه‌های متفاوت رسانه‌های جدید با رسانه‌های جمعی توسعه یافته‌اند.