ارزیابی سیاست‌های حوزه رسانه در ایران

Abstract

در دنیای کنونی که ارتباطات و آگاهی از طریق رسانه‌ها، شاخص عمده پیشرفت جوامع در نظر گرفته شده است، شناخت و توجه به چگونگی سیاست‌گذاری، راهبری و مدیریت این حوزه ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های حوزة رسانه در ایران شکل گرفته است. این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اسنادی ـ تحلیلی بوده و با رویکرد سیاست‌پژوهی، نهادهای مرتبط با رسانه و نقش هر کدام از آنها را مشخص کرده و از طریق تحلیل محتوای اسناد بالادستی کشور، جایگاه رسانه را در هر یک از این اسناد و نوع نگاه آن‌ها را به مقولة رسانه مشخص می‌کند. درنهایت، با جست‌وجو در مصوبه‌ها و قوانین کشور، هر آنچه که در این زمینه برای کشور تصویب شده است، شناسایی می‌کند. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که حوزة رسانه در اسناد بالادستی کشور به شکل‌های مختلف منعکس شده است. در بررسی دستگاه‌ها و نهادهای درگیر در حوزة رسانه، 21 مورد شناسایی شد که نقش و جایگاه هر کدام از آن‌ها نیز متفاوت است. در حوزة رسانه، قوانین، مقررات، مصوبه‌ها و آیین‌نامه‌های متعددی به تصویب رسیده که هر کدام تلاش دارند به جنبه‌های مختلف این مقوله بپردازند. الگوی سیاست‌گذاری رسانه‌ای در کشور، از حالت بالا به پایین فعلی به الگوی مشارکتی، تغییر یابد. ضمن اینکه، طراحی نظامی برای رصد و پایش برنامه‌ها و سیاست‌ها و تدوین شاخص‌هایی که بتواند اثربخشی این سیاست‌ها را مورد ارزیابی قرار دهد نیز، باید در دستور کار سیاست‌گذاران این حوزه قرار گیرد.