نقش زن در نگاره‌های دوره صفوی با تاکید بر آثار رضا عباسی

Abstract

حاکمان صفوی در پی رقابت با حکومت عثمانی و در جهت ایجاد توازن قدرت به گسترش رابطه با سایر کشورها پرداختند، این تعاملات بر جریان زندگی اجتماعی جامعه ایرانی تأثیر بسزایی گذاشت. جایگاه اجتماعی زنان ایرانی بهبود یافته و زنان نقش برجسته­ای در حوزه­های سیاسی و فرهنگی پیدا کردند. در نگارگری ایرانی نیز متأثر از این جریان، نگاره زنان متحول شد و تصاویر زنان که تا قبل از آن به عنوان عنصر مکمل ارائه می­شد به صورت نگاره­های تک برگی مصور شد. رضا عباسی از بزرگ­ترین نگارگران صفوی و از پیشگامان نگاره­های تک­برگی است. در آثار وی زنان به صورت مستقل حضور یافته و مردان به عنوان عناصر فرعی اثر تصویر گشته­اند. مقاله حاضر که به‌ روش توصیفی ـ تحلیلی و بر مبنای داده‌های تصویری و متنی انجام گرفته در پی دستیابی به مشخصه­های تصویر زن در آثار رضا عباسی است. برآیند مقاله نشان از آن دارد که تصویرگری زنان در آثار وی به صورت مستقل و به‌ منظور نمایش زنانگی و تأکید بر جنبه جنسیتی آن‌ها انجام شده است.