صحت‌سنجی داده‏‌های بارندگی ایستگاه‌‏های غیرثبات سازمان هواشناسی و تماب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

Abstract

<span lang="AR-SA" dir="RTL">پیش‌بینی و تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت و حفاظت از منابع آب نیازمند در دست داشتن برآوردهای درست و مطمئن از بارندگی است. لذا بررسی صحت داده‏های سری‏های زمانی قبل از آغاز تحقیق، یک بخش معمول و اجتناب ناپذیر در مطالعات هیدرولوژی و منابع آب است. برای این منظور، سری زمانی داده‏ها با استفاده از آزمون‏های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت نیاز، ناهمگنی‏ها و نوسانات نامحتمل داده‏ها اصلاح و یا حذف می‏شوند. هرچند معمولاً گذر موفق سری‏های زمانی از آزمون‏های آماری از لحاظ علمی صحت داده‏ها را تأیید می‏کند ولی بررسی‏های دقیق‏تر سری‏های زمانی ممکن است شواهد متفاوتی را عیان سازند. لذا در این تحقیق با انتخاب داده‏های بارندگی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، پاسخ‏های بدست آمده از برخی آزمون‏های آماری بررسی صحت داده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطالعه عمیق و دقیق داده‏ها و مقایسه با ایستگاه‏های مجاور نشان می‏دهد که اعتماد و اتکای کامل به نتایج آزمون‏های آماری به تنهایی برای صحت‌سنجی داده‏ها کافی نبوده و گاهی نتایج بدست آمده ممکن است محقق را نسبت به شرایط و درستی واقعی داده‏های سری‏های زمانی مورد مطالعه، بسیار گمراه سازد. بر طبق نتایج آزمون‌های همگنی مورد استفاده در این تحقیق، تنها 4/2 درصد از ایستگاه‌های حوضه نیازمند اصلاحات و یا حذف بوده‌اند و این در حالیست که مطالعه عمیق داده­ها نشان از غیرقابل اعتماد بودن 6/12 درصد از ایستگاه‌های حوضه و لزوم حذف آنها دارد.</span>