تعیین وضعیت عناصر سنگین موجود در پشم گوسفندی و موی گاوی اطراف شهرک تخصصی روی در استان زنجان

Abstract

این تحقیق به منظور بررسی تجمع عناصر سنگین در پشم گوسفند و موی گاو در اطراف شهرک تخصصی روی استان زنجان انجام شد. از پشم و مو دام‌ها به تعداد 10 نمونه از هر بافت در هریک از چهار جهت جغرافیایی (شمال،شرق، جنوب، غرب) نمونه‌گیری به عمل آمد. به منظور مقایسه وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه با مناطق غیر آلوده، منطقه شاهد نیز در نظر گرفته شد. در این آزمایش برای هضم مواد آلی از روش خاکستر خشک و برای اندازه‌گیری عناصر مس، روی از دستگاه جذب اتمی و برای سرب و کادمیوم از کوره گرافیتی استفاده شد. نتایج نشان داد تجمع عناصر مس و روی در پشم گوسفندی و موی گاوی تفاوت معنی‌دار وجود ندارد لیکن تجمع سرب و کادمیوم در پشم گوسفند به طور معنی‌دار بیشتر از موی گاو است. غلظت عناصر روی، سرب و کادمیوم موجود در پشم گوسفند در مناطق شهرک با منطقه شاهد تفاوت معنی‌دار داشت. غلظت عناصر مس، روی سرب و کادمیوم در موی گاو در جهت‌های مختلف جغرافیایی و منطقه شاهد معنی‌دار بود. مقایسات متعامد نشان داد که انباشت عناصر روی، سرب و کادمیوم در نمونه‌های پشم حومه شهرک تخصصی در مقایسه با منطقه شاهد به‌طور معنی‌دار بالاتر بود؛ بالاترین غلظت این عناصر در نمونه‌های منطقه جنوب شهرک مشاهده شد. درمجموع فعالیت شهرک تخصصی روی منجر به انباشت عناصر سرب و کادمیوم در نمونه‌های پشم و مو حاصل از مناطق جنوب و غرب شهرک تخصصی شده که می‌بایست مورد توجه مسئولین امر قرار گیرد.