بررسی اثر قطر ذرات بر گرفتگی فیزیکی نوارهای آبیاری قطره‌ای

Abstract

آبیاری قطره ای– نواری یکی از روش­های نوین آبیاری می­باشد که نقش مؤثری در بهبود راندمان آبیاری و تولید محصولات زراعی و باغی دارد. در این روش آبیاری، گرفتگی فیزیکی مشکل عمده­ای به­شمار می­آید که باعث کاهش یکنواختی پخش آب و افزایش هزینه بهره‌برداری از سیستم آبیاری می­گردد. با وجود سیستم تصفیه مناسب، همچنان برخی از ذرات با قطر کمتر از 075/0 میلی­متر (کوچکتر از قطر فیلترهای توری در سیستم آبیاری قطره­ای)، می­توانند از فیلترها عبور کرده و باعث گرفتگی قطره‌چکان‌ها ­شوند. در این تحقیق میزان تأثیر این ذرات بر میزان گرفتگی فیزیکی قطره چکان­ها بررسی شد. برای این منظور، یک مدل فیزیکی آبیاری قطره‌ای با سه لاترال و 7 قطره‌چکان روی هر لاترال طراحی گردید. از یک مخزن پلاستیکی برای تهیه آب گل‌آلود حاوی ذرات با هفت بازه قطری مختلف استفاده گردید. در این تحقیق با ورود آب گل‌آلود حاوی ذرات با بازه قطری مورد نظر، مقادیر دبی قطره‌چکان‌ها اندازه‌گیری گردید. از شاخص‌های میانگین دبی قطره‌چکان‌ها، ضریب یکنواختی کریستیانسن، درصد دبی تخلیه و درصد کاهش دبی برای تحلیل گرفتگی قطره‌چکان‌ها استفاده گردید. نتایج نشان داد که تأثیر قطر ذرات ریز بر گرفتگی قطره­چکان­ها در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار است. همچنین نتایج نشان داد که با کاهش قطر ذرات، میزان گرفتگی افزایش می­یابد. به‌طوری‌که در اندازه ذرات با قطرهای کمتر از 037/0 میلی­متر، بیشترین گرفتگی در قطره‌چکان‌ها ایجاد می­شود.