بررسی وضعیت اجرای مقررات منابع طبیعی(مراتع) در شهرستان‌های محدوده گرد وغباردشت سیستان

Abstract

ریزگردهای دشت سیستان بحران محیط زیستی با منشا داخلی و خارجی است<strong>.</strong> این پدیده از جنبه‌های بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی منطقه سیستان را متاثر کرده است.این معضل سابقه طولانی، در منطقه دارد و در دهه اخیر افزون بر ماسه های روان، میزان گرد و غبار نیز تشدید یافته است. مشکلات محیط زیستی و اجتماعی و اقتصادی ناشی از خشکیدگی تالاب هامون از چالش­های فراروی دشت سیستان است. تخریب این زیست‌بوم‌ها گرایش به مهاجرت از سیستان را افزایش داده است.در حقیقت این فرآیند در چارچوب یک چرخه معیوب عمل می‌کند که استمرار آن می‌تواند به فروپاشی نظام‌های بوم‌شناختی و بی‌ثباتی جوامع انسانی منجر شود (سید اخلاقی و همکاران، 1398). لذا ارائه راهکارهای پیشگیرانه و یا کنترل آن حتی الامکان در محدوده­های داخلی که مدیریت آنها تحت اختیار است، از ضروریات می­باشد ( بی نام،1397). این مهم تنها با شناخت فاکتورهای موثر که یکی از آنها مدیریت دام و مرتع است و تعیین سهم هر یک از آنان در ایجاد این معضل میسر خواهد شد ( محبی، 1397). بدین منظور در مطالعات کنترل گرد و غبار دشت سیستان، تمامی عرصه های مرتعی و بیابانی آبادی های 5 شهرستان واقع در محدوده ریزگرد شامل شهرستان­های زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز مورد بررسی قرار گرفت. وضعیت اعمال قوانین مدیریت مرتع در هر یک از مراتع آبادی های شهرستان­های مذکور با استفاده از شیوه مطالعه پیمایشی اسنادی مشخص و سرانجام جمع بندی اطلاعات و داده ها در کل محدوده دشت صورت پذیرفت<strong>.</strong>