جایگاه، رسالت و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه دست‌اندرکاران

Abstract

محققان در این تحقیق، با نگاه دیگری به شیوه‌های برنامه‌سازی و استفاده از روش کیو، پنج ذهنیت متفاوت دست‌اندرکاران را دربارة جایگاه، رسالت و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی ایران شناسایی کرده‌اند. ذهنیت یک؛ با تأکید بر جایگاه مهم عوامل درون‌سازمانی در دروازه‌بانی مطالب و اعتقاد به عینی‌گرایی نسبی بیشتر متمایل به ملت، مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را اجتناب از عوام‌فریبی، مبارزه با فرهنگ استعماری غرب و انحراف‌های دینی و مذهبی در جامعه می‌داند. ذهنیت دو؛ با تأکید بر جایگاه مهم عوامل برون‌سازمانی در دروازه‌بانی مطالب و اعتقاد به عینی‌گرایی نسبی بیشتر متمایل به حکومت، مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را حمایت بدون استثنا از سیاست‌ها و برنامه‌های ارکان آن می‌داند. ذهنیت سه؛ با اعتقاد به عینی‌گرایی مطلق، شیوة عینی ـ تشریحی ـ انتقادی را بر سایر شیوه‌ها ترجیح می‌دهد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را انعکاس بی‌کم‌وکاست واقعیت‌ها و تشریح و تحلیل رویدادها، در استقلال کامل از خواست دیگران (چه حکومت و ملت) می‌داند. ذهنیت چهار؛ گرچه به‌ظاهر شیوة عینی ـ توسعه‌ای را ترجیح می‌دهد، اما به دلیل اینکه به داشتن روحیة انتقادگری به‌عنوان یک الزام بی‌توجه است، به شیوة عینی ـ شبه‌توسعه‌ای اعتقاد دارد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را از زاویة آن می‌بیند و ذهنیت پنج نیز گرچه به‌ظاهر شیوة توسعه‌ای را ترجیح می‌دهد، اما به خاطر بی‌توجهی به الزام‌های آن، مانند تأمین استقلال حرفه‌ای و امنیت شغلی برنامه‌سازان و همچنین، برنامه‌سازی بر مبنای نظریة رسانه‌های توسعه‌بخش، به شیوة شبه‌توسعه‌ای اعتقاد دارد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را چیزی فراتر از آن نمی‌داند.