وضعیت حرفه‌ای‌گرایی نظام اداری ایران به‌منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی نظام اداری

Abstract

نظام اداری برای پاسخ به نیازهای متنوع و متعارض جامعه، نیازمند دانش و تخصص است. امروزه حرفه‌ای‌گرایی در بخش دولتی به نیازی اساسی تبدیل شده؛ اما در مسیر راه با چالش‌هایی نیز مواجه گردیده است. هدف از این مقاله، ارزیابی عوامل مؤثر بر بُعد حرفه‌ای نظام اداری ایران است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر جمع‌آوری داده‌ها، پیمایشی و از نظر روش و تشریح وضعیت موجود، توصیفی است. جامعۀ آماری تحقیق مدیران چهار وزارتخانۀ‌ ایران است که برای نمونه‌گیری، روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به‌کار رفت. به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش فازی استفاده شد و بدین ترتیب، اطلاعات لازم در قالب زبان طبیعی از خبرگان اخذ شد و مورد تحلیل قرار گرفت. حد بهینۀ بُعد حرفه‌ای نظام اداری ایران در وضعیت موجود (60/7) و مطلوب (21/7) تفاوت معناداری دارد. نتایج پژوهش نشان داد هر چهار بُعد، شامل مسئولیت اجتماعی، هم‌شکلی هنجاری، اخلاق حرفه‌ای و شهروندمداری، سازه‌های اصلی حرفه‌ای‌گرایی در نظام اداری کشور را تشکیل می‌دهد و سه ویژگی فرهنگی، شامل سطح پایین آینده‌نگری، کم‌اعتمادی به مقررات و فرهنگ عمومی غیرعقلایی، به‌عنوان مانعِ فرارویِ بُعد حرفه‌ای نظام اداری ایران شناسایی شد.