بررسی وجه شبه و قلمرو مشبه به در اشعار کودکانه ناصر کشاورز و افسانه شعبان نژاد

Abstract

تشبیه از جمله صور خیالی است که در ادبیات کودک به ویژه شعر کاربرد بسیاری دارد. در میان ارکان تشبیه مشبه‌به و وجه شبه از اهمیت بیشتری برخوردارند؛ زیرا مشبه به جنبه تخیل گوینده را نشان می‌دهد و وجه شبه نیز مبین رابطه‌ای مشترک در میان دو رکن مشبه و مشبه‌به است که غالبا در هر دو به شکل یکسانی وجود ندارد. در این پژوهش، اشعار ناصر کشاورز و افسانه شعبان نژاد از نظر قلمرو مشبه به و نوع وجه شبه از نظر کارکردی و تصویری مطالعه شده و نتیجه این است که بیشترین مشبه‌به‌های شعبان‌نژاد شامل عناصر طبیعت تشکیل می‌دهد و بیشترین مشبه‌به‌های کشاورز شامل عناصر طبیعت و حیوانات هستند. از نظر وجه شبه نیز هر دو شاعر بیشتر از وجه شبه تصویری استفاده کرده‌اند و کارکرد و تحرک در وجه شبه‌ها کمتر مورد نظر بوده است. از اینرو می‌توان نتیجه گرفت از نظر هر دو شاعر، یکی از اهداف شعر کودک تصویرسازی از طبیعت و عناصر مربوط به آن است.