حفاظت و اصلاح، راهبردی مؤثر در بهبود خواص مهندسی چوب

Abstract

چوب یک زیست‌بسپار یا پلیمر طبیعی می­‌باشد .مزایای بی‌نظیر و منحصر به‌فرد این ماده مهندسی از قبیل دسترسی آسان، تجدیدپذیری پایدار، ارزیابی اکولوژیکی مطلوب، سهولت فرآوری، سبکی، قابلیت استفاده مجدد و سازگاری محیط زیستی از دید مهندسان و طراحان پنهان نبوده و آن را به یکی از پرطرفدارترین مصالح در ساخت سازه‌ها مانند خانه‌ها، پل­‌ها، اسکله‌ها و مبلمان تبدیل ساخته است. با این وجود، ماهیت طبیعی بودن این ماده مهندسی، محدودیت­‌هایی را در خواص (جذب رطوبت، تغییرات ابعادی، تخریب توسط عوامل مخرب زیستی، تخریب توسط اشعه ماورای بنفش و هوازدگی) و کاربرد آن ایجاد می‌نماید؛ لذا این ماده طبیعی ممکن است برای به‌دست آوردن عملکرد و کاربرد مورد نظر، نیاز به تغییر ساختار داشته باشد. برای این منظور، حفاظت و اصلاح چوب می­‌تواند روشی موثر برای افزایش مقاومت و دوام این ماده مهندسی باشد و طیف بزرگ و گسترده‌ای از فرآورده‌های چوبی را به‌همراه داشته باشد. لذا امروزه با پیشرفت فن‌­آوری، روش­‌های مختلفی از حفاظت و اصلاح برای بهبود خواص مهندسی چوب ابداع شده و پیرو آن چوب از اهمیت قابل توجهی برای مهندسان، معماران و طراحان سازه‌ها برخوردار شده است. بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌­های آن که یکی از زیرمجموعه­‌های موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور می‌­باشد، با دارا بودن چندین گروه تحقیقاتی در زمینه چوب و کاغذ و از جمله گروه تحقیقات حفاظت و اصلاح چوب به‌عنوان یکی از قدیمی‌­ترین و با سابقه‌­ترین متولیان تحقیقات در زمینه چوب و فرآورده­‌های چوبی است. گروه تحقیقات حفاظت و اصلاح چوب این بخش تا کنون تحقیقات گسترده‌­ای در زمینه‌­های مختلف حفاظت و اصلاح چوب انجام داده است. این گروه تحقیقاتی توانسته است با به‌کارگیری روش‌­های گوناگون حفاظت و اصلاح چوب و مواد حفاظتی مختلف و همچنین آزمایشات میدانی نمونه­‌های تیمار شده در برابر عوامل مخرب بیولوژیک و غیربیولوژیک به نتایج قابل توجهی دست یابد، که این نتایج در نشریه‌­های علمی، همایش‌­ها و سمینارهای داخلی و بین­‌المللی ارائه گردیده است. نتایج این تحقیقات را می‌­توان به‌عنوان راهکارهایی مؤثر در افزایش مقاومت و دوام چوب و فرآورده­‌های چوبی به‌کار گرفت.