روابط فیلوژنتیکی گربه وحشی (Felis lybica/Felis silvestris) در ایران با استفاده از ژن میتوکندریایی NADH5 و امکان سنجی شناسایی گربه ‌وحشی آسیایی (F. lybica ornata) به وسیله این نشانگر

Abstract

<strong>گربه ‌وحشی </strong><strong>(</strong><strong><em>Felis lybica</em></strong><strong>/<em>Felis silvestris</em></strong><strong>)</strong><strong> یکی از گربه‌ سانانی است که پراکنش گسترده‌ ای در بین خانواده گربه‌ سانان دارد و دارای تهدیدی بالقوه، متمایز از سایر گربه‌ سانان یعنی اختلاط با گربه ‌اهلی است. ایران در محل تلاقی حوزه پراکنش دو­گونه متفاوت از گربه‌ وحشی یعنی </strong><strong><em>Felis silvestris </em></strong><strong>و </strong><strong><em>Felis lybica </em></strong><strong>واقع شده ‌است، اما اطلاعاتی از وضعیت تاکسونومیک و هیبریداسیون گربه ‌وحشی در ایران وجود ندارد. در مطالعه حاضر ­814 جفت باز از قطعه </strong><strong>NADH5</strong><strong> از ژنوم میتوکندری برای 38­ نمونه گربه‌ وحشی که از سطح زیستگاه‌ های این­ گونه در ایران جمع­ آوری شده بود به­ منظور ارزیابی روابط تبارشناختی و تنوع ژنتیکی این­ گونه، توالی‌ یابی شد. تحلیل‌های تبارشناسی، گربه ‌وحشی را در ایران به دو زیرکلاد تقسیم کرد. اما توالی‌های ایران در ترکیب با توالی‌های جهانی گربه ‌وحشی (32 توالی) کلاد جداگانه‌ ای تشکیل ندادند و در بین زیرکلادهای گربه‌ وحشی آسیایی </strong><strong>(</strong><strong><em>ornata</em></strong><strong>)</strong><strong> و گربه ‌وحشی آفریقایی/</strong><strong>اهلی (</strong><strong><em>lybcia</em></strong><strong>/<em>catus</em>)</strong><strong> قرار گرفتند. زیرکلادهای ایران براساس آماره (</strong><strong>Fst</strong><strong>=</strong><strong> </strong><strong>0/66</strong><strong> (</strong><strong>F_ST</strong><strong>اختلاف معنی‌ دار نشان دادند. 12هاپلوتایپ در دو موقعیت جغرافیایی مجزا در غرب و شرق رشته کوه زاگرس شناسایی شدند که در برخی مناطق با یکدیگر هم ­پوشانی داشتند. باز </strong><strong>G</strong><strong> در جایگاه شماره 13776 در ژن </strong><strong>ND5</strong><strong> امکان شناسایی گربه‌ وحشی آسیایی</strong><strong> (</strong><strong><em>F. l. ornata</em></strong><strong>)</strong><strong> را فراهم می‌ کند که در مطالعه حاضر، 24 نمونه از بین 38 نمونه گربه‌ وحشی در ارزیابی اولیه، به­ عنوان گربه‌ وحشی آسیایی شناسایی شدند که نتیجه به ­دست آمده منطبق با درخت تبارشناسی ترسیم شده با استفاده از استنتاج بیزین بود. ضمن این­ که زیرکلاد گربه ‌وحشی آسیایی تنوع ژنتیکی بالاتری را نسبت به زیرکلاد آفریقایی نشان داد.</strong>