توسعه محور ترانزیتی خلیج فارس-مدیترانه و پیامدهای امنیتی-اقتصادی آن در مناسبات ژئوپلیتیکی منطقه ای و جهان
(ندگان)پدیدآور
محمدپور, علیبویه, چمراننوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
یکی از حوزههای حساس و مهم گذار و تحول در هندسه جهانی قدرت، مقوله کریدورهای ترانزیتی است که تاثیر مستقیمی بر قدرت ملی دارد. ایران برای توسعه و تقویت جایگاه ترانزیتی خود و تضعیف کردن ساختار تحریمها میبایست تمرکز برنامه استراتژیک خود را روی محورهای ترانزیتی متمرکز کند. یکی از این محورها، ایجاد کریدور ترانزیتی خلیج فارس مدیترانه و یکپارچه کردن شبکه مواصلاتی ایران، عراق و سوریه و کشورهای حاشیه خلیج فارس می تواند باشد. کریدوری که می تواند به استحکام اقتصاد ملی، همگرایی منطقه ای، بازآرایش قلمروها و مناسبات ژئوپلیتیکی ایران و ادغام بهینه ایران در نظام بین الملل منجر شود.
لذا در این مقاله با استفاده از روشی توصیفی-اکتشافی به بررسی ایده چگونگی فعال کردن کریدور ترانزیتی خلیج فارس-مدیترانه و تاثیرات آن بر جایگاه ایران در مناسبات منطقه ای و فرامنطقه آن پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که با فرض ایجاد کریدور خلیج فارس-مدیترانه، امنیت محور مقاومت و همچنین غرب آسیا به امنیت ایران گره میخورد. ایجاد این کریدور موجب ارتقا قدرت اقتصادی و یکپارچهسازی محور مقاومت و همچنین خروج منطقه از انفعال ترانزیتی و اقتصادی است. در حال حاضر ماهیت منطقه بر مدار تنشها و کنشهای سیاسی غیراقتصادی استوار است و ناامنی نیز فزاینده است. در حالیکه یک زیرساخت اقتصادی در منطقه میتواند امنیت و ثروت را در منطقه فعال کند.
کلید واژگان
محور ترانزیتیامنیت و اقتصاد
مناسبات منطقه ای و فرامنطقه
خلیج فارس-مدیترانه
شماره نشریه
26تاریخ نشر
2023-02-201401-12-01
ناشر
دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردیسازمان پدید آورنده
استادیار، دانشکده مهندسی پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، دانشکده علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.