مقایسه تاثیرات فعالیت های کارگاه معدن شن و ماسه و پساب مزارع پرورش قزل آلای رنگین کمان بر ساختار جمعیتی بزرگ بی مهرگان کف زی رودخانه هراز

Abstract

هدف از این تحقیق بررسی اثر پساب مزارع پرورش قزل آلای رنگین کمان روی ساختار جمعیت بزرگ بی مهرگان کفزی رودخانه هراز بود. برای این منظور 5 ایستگاه انتخاب و نمونه برداری به وسیله دستگاه سوربر به ابعاد 30/5×30/5 با چشمه تور 250 میکرون در دو فصل تابستان و پاییز 1390 انجام شد. در مجموع تعداد 13329 نمونه بزرگ بی مهره گان کفزی شناسایی شده که به 4 شاخه جانوری، 11 راسته، 21 خانواده، 23 جنس تعلق داشتند. شاخص تنوع، غنای تاکزونی، درصد Chironomidae، درصد EPT و نسبت EPT /CHIR بین ایستگاه شاهد با ایستگاه های بعد از مزارع پرورش ماهی دارای اختلاف معنی داری بودند (P<0.05) به طوری که درصد EPT و نسبت EPT /CHIR در ایستگاه های بلافاصله بعد مزارع پرورش ماهی نسبت به بالا دست آن از مقادیر کم تری برخوردار بودند (P<0.05). بر اساس شاخص زیستی HFBI (Hilsenhoff Family Biotic Index) آلودگی آب در ایستگاه های مختلف، در طبقه کیفی خوب، نسبتا ضعیف و ضعیف طبقه بندی شدند. هم چنین بر اساس HFBI ایستگاه های بعد از مزارع پرورش ماهی دارای آلودگی زیاد و قابل توجه ای بودند. نتایج ترکیبی از شاخص های زیستی نشان داد که فعالیت ناشی از آبزی پروری باعث بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه هراز شده است به طوری که محیط زیست را در فشار و استرس قرار داده و باعث کم شدن گونه های حساس و افزایش گونه های مقاوم در محیط شد.