ارتباط بین شاخص دما-رطوبت نسبی و رکوردهای روزآزمون تولید شیر و درصد چربی شیر گاوهای هلشتاین اقلیم مدیترانه‌ای ایران

Abstract

<strong>هدف از این تحقیق مطالعه­ اثر شاخص دما-رطوبت (</strong><strong>THI</strong><strong>) به ­عنوان یک توصیف­ گر محیطی برای استرس گرمایی بر تولید شیر و درصد چربی گاوهای هلشتاین در اقلیم مدیترانه ­ای ایران بود. اطلاعات تولیدی شکم اول جمع‌آوری شده طی سال‌های 1380 تا 1395 مربوط به 42751 و 38829 رأس گاو شیری با 348868 و 302851 رکورد به ­ترتیب برای تولید شیر و درصد چربی شیر مورد استفاده قرار گرفت. میانگین روزانه­ </strong><strong>THI</strong><strong> برای سه روز قبل از رکوردگیری که از اطلاعات نزدیک ­ترین ایستگاه­ های هواشناسی به گله­ ها محاسبه شده بود به ­عنوان یک اثر محیطی درنظر گرفته شد. </strong><strong>مؤلفه ­های (کو) واریانس با استفاده از روش بیزی از طریق مدل رگرسیون تصادفی برای ترکیبات مختلف </strong><strong>THI</strong><strong> و روز شیردهی (</strong><strong>DIM</strong><strong>) برآورد شد. در تابعی از روز­های شیردهی با رسیدن به اواخر دوره­ شیردهی، وراثت ­پذیری افزایش و در تابعی از شاخص دما-رطوبت (اوایل دوره­ شیردهی) با افزایش </strong><strong>THI</strong><strong>، وراثت ­پذیری</strong><strong>کاهش می ­یابد. همبستگی­ های ژنتیکی برای مقادیر</strong><strong>THI</strong><strong> و </strong><strong>DIM</strong><strong> با افزایش فاصله بین مقادیر، کاهش داشت که نشان می ­دهد رکوردها در </strong><strong>THI</strong><strong>های مختلف مانند </strong><strong>DIM</strong><strong>های مختلف از ژن­ های متفاوتی اثر می‌گیرند و هم­ چنین همبستگی های ژنتیکی برآورد شده برای درصد چربی پایین ­تر از مقادیر مربوط به تولید شیر بود. از برآوردهای حاصل از این تحقیق نتیجه‌گیری می ­شود که وارد کردن اثر ژنتیک افزایشی در مدل ارزیابی مقاومت به گرما در گله ­های گاوهای شیری اقلیم مدیترانه ­ای ایران لازم است و پتانسیل ژنتیکی حیوان می­ تواند نقش مهمی در کنترل میزان کاهش تولید شیر گله در شرایط آب و هوایی استرس ­زا ایفا کند</strong><strong>.</strong>