اثر غلظت های تحت کشنده اندوسولفان بر فاکتورهای خونی و ایمنی موکوس ماهی کلمه (Rutilus caspicus)

Abstract

<strong>با توجه به­ اهمیت ماهی کلمه خزری به ­عنوان یکی از گونه­ های ارزشمند دریای خزر و ورود سموم کشاورزی به این دریا هدف از این تحقیق بررسی اثرات تحت کشنده سمیت اندوسولفان بر فاکتورهای ایمنی موکوس و فاکتورهای خونی ماهی کلمه می­ باشد. پس از تعیین میزان 50</strong><strong>LC</strong><strong> برای این گونه تعداد 20 عدد ماهی با میانگین وزنی 2/32</strong><strong>±</strong><strong>18/46 گرم در هر مخزن در مجاورت 10 درصد و 20 درصد سم اندوسولفان به­ مدت 21 روز قرار گرفتند. نمونه ­برداری از موکوس و خون در روز 1، 7، 14 و 21 انجام شد. نتایج نشان داد که میزان پروتئین کل و ایمنوگلوبین در تیمار 20 درصد پس از 21 روز قرارگیری در معرض سم اندوسولفان بالاترین میزان را داشت که اختلاف معنی ­داری با شاهد داشت (0/05</strong><strong>></strong><strong>P</strong><strong>). با افزایش مدت زمان قرارگیری در معرض سم و غلظت سم میزان هموگلوبین، هماتوکریت و گلبول قرمز کاهش یافت و بیش ­ترین میزان این فاکتورها در گروه شاهد بود که اختلاف معنی ­داری با سایر تیمارها داشت (0/05</strong><strong>></strong><strong>P</strong><strong>). تعداد گلبول­ های سفید با افزایش غلظت سم و زمان افزایش یافت. قرارگیری در معرض سم اندوسولفان می ­تواند اثرات تحریکی برسیستم ایمنی غیراختصاصی ماهی کلمه داشته باشد.</strong>