لکه های زیستگاهی مناسب برای حفاظت از قوچ و میش اوریال (Ovis vignei) در منطقه حفاظت شده درمیان، استان خراسان جنوبی

Abstract

<strong>قوچ ومیش اوریال (<em>Ovis vignei</em>) بزرگ‌ ترین گونه قوچ و میش ایران است که در شرق ایران پراکندگی دارد. تکه‌ تکه شدن زیستگاه‌ ها و جزیره ‌ای شدن جمعیت ‌ها و به‌ دنبال آن شکار بی ‌رویه موجب شده که این گونه وضعیتی آسیب‌ پذیر (VU) داشته باشد. از این‌ رو برای بهبود وضعیت مدیریتی این گونه، به ‌عنوان یکی از مهم ‌ترین گونه ‌های شاخص مناطق ماهوری و دامنه‌ های کوهستانی شمال شرق کشور، در ابتدا می‌ بایستی زیستگاه‌ ها با مطلوبیت بالا برای این گونه شناسایی شوند، تا با حفاظت و مدیریت این زیستگاه‌ ها، از گونه هدف حفاظت شود. هدف از انجام این پژوهش مدل ‌سازی مطلوبیت زیستگاه قوچ و میش اوریال در منطقه حفاظت شده درمیان است. روش حداکثر بی نظمی (MaxEnt) که نیاز به نقاط حضور گونه و متغیر‌های محیط زیستی و اقلیمی مؤثر بر روی گونه هدف را دارد به‌ خوبی قادر به تخمین پراکنش گونه و معرفی متغیرهای مهم و تأثیرگذار بر روی گونه می‌ باشد. بعد از تعیین مکان‌ های حضور قوچ و میش اوریال در منطقه حفاظت شده درمیان به ‌صورت مختصات جغرافیایی، ارتباط آن‌ها با نقشه های رقومی 18متغیر محیط زیستی در نرم افزار مکسنت مورد بررسی قرار گرفت. مدل به ‌دست آمده دارای کارایی پیش‌بینی عالی بود و به ‌طور معنی‌ داری بسیار قوی‌ تر از مدل تصادفی در پیش‌بینی نقاط حضور در حالت آزمون عمل کرد (0/92 =</strong><strong>AUC</strong><strong>). آزمون جک نایف نشان می ‌دهد که متغیرهای شیب، ارتفاع 2600 تا 3000، دمای متوسط سالانه، حداکثر دمای گرم‌ترین ماه، حداقل دمای سردترین ماه، بیش ‌ترین سهم را در مدل داشته ‌اند. شکار و تخریب زیستگاه گونه به ‌واسطه کشاورزی و دام ‌داری از مهم ‌ترین تهدیدات گونه در منطقه محسوب می‌ شوند.</strong>