کاربرد شاخص های زیستی - جمعیتی در ارزیابی اکولوژیکی رودخانه شاهرود با استفاده از جمعیت بزرگ بی مهرگان کفزی

Abstract

<strong>مطالعه حاضر به‌ منظور ارزیابی وضعیت سلامت کیفیت آب رودخانه شاهرود در استان قزوین انجام شد. نمونه‌ برداری از بزرگ بی ‌مهرگان کفزی با استفاده از نمونه ‌بردار سوربر (مساحت 0/16 مترمربع با چشمه تور 100 میکرون) در تناوب 45 روزه از مهر 1391 تا شهریور 1392 در 9 ایستگاه با 3 تکرار و در طول 95 کیلومتر از این رودخانه انجام شد. نمونه‌ های جمع شده توسط فرمالین 4% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل‌، جداسازی، شناسایی و شمارش گردیدند. سنجه ‌های ساختار جمعیت شامل فراوانی کل، غنایEPT، درصد EPT، نسبت EPT به CHIR محاسبه شدند. مقادیر تنوع‌ گونه ‌ای، غنای گونه ‌ای و یکنواختی با استفاده از شاخص ‌های شانن – وینر، مارگالف و پایلو محاسبه شدند. حداقل و حداکثر میانگین فراوانی کفزیان به ‌ترتیب در فصول تابستان و بهار مشاهده شدند. کم ‌ترین و بیش ‌ترین میزان شاخص ‌های شانن (0/93 و 2/24)، مارگالف (0/33 و 1/64) به ‌ترتیب در فصول تابستان و بهار و در ایستگاه ‌های 1 و دو ایستگاه آخر (8 و 9) به ‌دست آمد. کم ‌ترین و بیش ‌ترین مقادیر شاخص زیستی هیلسینهف HFBI (3/29 و 6/37) در ایستگاه ‌ها اول و ایستگاه آخر در فصول زمستان و تابستان محاسبه گردید. این بررسی نشان داد با استفاده از شاخص ‌های زیستی و جمعیتی می ‌توان ارزیابی مناسبی از وضعیت سلامت اکوسیستم آب‌ های جاری به ‌عمل آورد. </strong>