اثر کودهای شیمیایی و آلی بر رشد قارچ Sclerotinia minor عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه آفتابگردان در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

Abstract

قارچ <em>Sclerotinia minor</em> از عوامل مهم بیماری شایع پوسیدگی طوقه و ریشه آفتابگردان در جهان و ایران است. در این مطالعه، جداسازی، خالص­سازی و شناسایی قارچ عامل بیماری از مزارع آفتابگردان شهرستان خوی و نیز اثبات بیماریزایی، انبوه­سازی اسکلروت با روش کوهن انجام شد. اثر کودهای متداول شیمیایی اوره و فسفره با مقادیر 1، 5 و 10 و حیوانی شامل گوسفندی، گاوی و مرغی با مقادیر مقدار 10، 15 و 20 گرم در لیتر از محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار بر رشد اسکلروت و میسلیوم قارچ عامل بیماری در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. همچنین، اثر هر یک از کودهای مذکور بر توسعه بیماری و صفات مورفولوژیک گیاهچه­های آفتابگردان در شرایط گلخانه بررسی شد. با وجود بازدارندگی رشد قارچ توسط کودهای شیمیایی به ویژه اوره در محیط کشت، این کودها تشدیدکنندۀ بیماری اسکلروتینیایی در گیاهچه­های آفتابگردان در شرایط گلخانه بودند. بنابراین، کودهای شیمیایی اوره و فسفره در تشدید بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی نقش عمده­ای دارند. بنابراین، جایگزینی آنها با کودهای حیوانی و به ویژه کودهای گاوی و گوسفندی توصیه می­شود.