تنوع ژنتیکی برخی توده‌های بومی گندم استان زنجان با الگوهای گلیادینی

Abstract

در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین­ها بین 30 نمونه از توده­های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده­های بومی گندم مشاهده شد. همچنین نوارهای 5/12 و 5/15 در 7/86 % از گندم­ها مشاهده شدند. میزان تنوع نوارهای گلیادینی بالا بود (967/0=H). بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنتیکی به ترتیب مربوط به امگا-گلیادین­ها و گاما- گلیادین­ها بود. توده­های بومی گندم مورد مطالعه از لحاظ تعداد نوارهای گلیادینی نیز متنوع بوده و واجد 25 - 11 نوار بودند و هر یک از نمونه­های مورد مطالعه، الگوی گلیادینی خاصی را نشان دادند. در کل، 29 الگوی امگا-گلیادینی، 15 الگوی گاما-گلیادینی، 22 الگوی بتا-گلیادینی و 23 الگوی آلفا-گلیادینی شناسایی شدند. تجزیه خوشه­ای توانست سه توده تتراپلویید TN-11372 ،TN-11734 و TN-11743 را از هگزاپلوییدها جدا کند. نتایج این مطالعه نشان داد که تجزیه و تحلیل گلیادین­ها می­تواند برای ارزیابی تنوع ژنتیکی، شناسایی ژنوتیپ­های گندم و تشخیص سطوح پلوییدی مختلف بسیار مفید باشد.