شناسایی مولکولی و تشخیص ژن کدکننده دی اکسی نیوالنول در جدایه های Fusarium graminearum عامل بلایت فوزاریومی سنبله گندم در ایران

Abstract

بیماری بلایت فوزاریومی سنبله یکی از مهم­ترین بیماری­های قارچی گندم در ایران و سایر نقاط جهان می­باشد. عامل اصلی این بیماری <em>Fusarium graminearum</em> شناخته شده که گندم را در طی دوره گل­دهی آلوده کرده و نه تنها باعث کاهش محصول می­گردد، بلکه با تولید زهرابه قارچی، موجب مسمومیت در انسان و دام نیز می شود. در این مطالعه 60 جدایه <em>F. graminearum</em> جداشده از مزارع گندم آلوده از استان­های مختلف ایران مورد بررسی قرار گرفتند. تشخیص مولکولی جدایه­ها بر اساس روش PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی Fg16F/Fg16R برای این گونه انجام و تعلق کلیه جدایه­ها به گونه <em>F. graminearum</em> مورد تأیید قرار گرفت. در کلیه جدایه­ها یک باند 420 جفت بازی تکثیر شد که در سایر گونه­های نزدیک از جمله <em>F. culmorum</em> مشاهده نگردید. جدایه­ها برای تشخیص ژن کدکننده زهرابه دی اکسی نیوالنول با استفاده از آغازگر اختصاصی Tri13F/Tri13DONR مورد آزمایش قرار گرفتند. تنها در 36 جدایه یک قطعه 228 جفت بازی تکثیر گردید. با توجه به این که روش­های مرسوم بسیار وقت‎گیر و غیراختصاصی هستند، استفاده از آغازگرهای ویژه گونه برای تشخیص سریع کشت­های مشکوک به <em>F. graminearum</em> برای تعیین گونه قارچ عامل بیماری به طور مستقیم دربافت آلوده و تعیین ترکیب زهرابه­های تولیدی آن از اهمیت خاصی برخوردار است.