راهکارهای ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت جوانان روستایی مطالعه موردی شهرستان کبودر آهنگ همدان

Abstract

پدیده مهاجرت جوانان روستایی به شهرها یکی از مهمترین دﻻیل عدم تحقق اهداف توسعه روستایی است. زیرا جوانان روستایی، سرمایه انسانی محسوب می­شوند و نبود زمینه اشتغال برای آنها مساله مهمی است که به ناچار اغلب جوانان را مجبور به مهاجرت می کند. بر این اساس، اصلی­ترین سوال پژوهش این بود که چه عواملی در ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت جوانان روستایی موثر هستند و کدامیک از اولویت بیشتری برخوردارند؟ این تحقیق در 12روستا از توابع کبودرآهنگ انجام گرفت. جامعه آماری در 124 روستا شامل 100000 نفر بود که از بین این تعداد، 384 نفر از جوانان با استفاده از جدول مورگان بصورت تصادفی انتخاب شدند. داده­ها از طریق پرسشنامه جمع­آوری و توسط نرم افزار SPSS و PLS و با استفاده از آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بررسی نتایج آزمون فرضیات نشان داد از بین عوامل مختلف مورد بررسی عوامل مربوط به مهاجرت، عامل اقتصادی با میانگین 9/3 در رتبه اول قرار دارد. این امر گویای آن است که عامل اقتصادی، مهمترین عامل مهاجرت از روستاهای کبودراهنگ می­باشد. همچنین عامل جغرافیایی-اقلیمی کمترین میانگین 96/2 را به خود اختصاص داده است. همچنین نشان داد در بین ابعاد عوامل ایجاد اشتغال، بعد استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی با میانگین 77/3 و بعد صنایع دستی با میانگین 63/3، به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین را داشتند. عوامل ایجاد اشتغال به میزان 66 % و بصورتی قوی، عوامل مهاجرت را پیش‌بینی می‌کند. با توجه به نتایج تحقیق، راهکارهای متعددی برای توسعه اشتغال زایی جوانان در بخش کشاورزی وجود دارد که از جمله آنها می­توان به ایجاد گردشگری کشاورزی، استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی و بسته­بندی، کارآفرینی کشاورزی، تغییر نگرش جوانان نسبت به شغل کشاورزی و ارتقای بهره­وری اشاره نمود