تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی فرانظریه ای بر وسوسه/ خودکارآمدی مصرف محصولات تنباکوی بدون دود در بین کسبه اصناف

Abstract

مقدمه: مصرف محصولات تنباکوی بدون دود سالانه باعث مرگ و میر بیش از 250 هزار نفر در سطح جهان می شود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی فرانظریه ای بر وسوسه/ خودکارآمدی مصرف محصولات تنباکوی بدون دود در بین کسبه اصناف انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد 320 نفر از کسبه اصناف به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. استراتژی های مداخله شامل بحث گروهی به همراه نمایش فیلم و عکس مرتبط با آثار مخرب مصرف محصولات تنباکوی بدون دود بر سلامت عمومی و دهان و دندان و با استفاده از دیتا پروژکتور و پاورپوینت بود. بعد از 6 ماه از زمان مداخله، اطلاعات پرسشنامه مجدداً گردآوری شد و در نهایت داده ها در نرم‌افزار SPSS 20 و با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها:در فاز قبل از مداخله میانگین نمرات وسوسه/خودکارآمدی در افراد واقـع در مرحله پیش تفکـر 59/1±63/16، تفکـــر 51/1±45/16 و آمادگی 48/0±28/13 بـود ولی در فاز بعد از مداخله میانگین نمرات این سازه در افراد واقع در مرحله پیش تفکر به 09/2±97/9، تفکر به 26/2±94/9 و آمادگی به 18/2±61/10 کاهش یافت و تفاوت معناداری بین این سازه با مراحل تغییر مشاهده شد (001/0>P-Value). نتیجه گیری: با طراحی و اجرای مداخلات مبتنی بر الگوی فرانظریه ای، می توان وسوسه افراد مصرف کننده این محصولات را در مراحل مختلف تغییر کاهش و خودکارآمدی آن ها را جهت غلبه بر موقعیت های وسوسه انگیز افزایش داد.