مقاله علمی – پژوهشی:‌ مطالعه تنوع خصوصیات ریخت‌سنجی و ریخت‌شمارشی بر ساختار جمعیت ماهی خارو باله سفید ( Swinson, 1839 Chirocentrus nudus) در سواحل خلیج فارس

Abstract

به منظور بررسی ساختار جمعیت ماهی خارو باله سفید (Chirocentrus nudus) به روش ریخت‌‌سنجی در آبهای شمال خلیج فارس، از سه منطقه آبادان، شیف و بندرعباس، از هر ایستگاه 20 عدد و در مجموع، 60 عدد ماهی خارو باله سفید با تور گوشگیر در اردیبهشت ماه 1399 تهیه و به آزمایشگاه منتقل شد. 29 صفت ریخت‌‌سنجی و 5 صفت ریخت­شمارشی اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک‌‌طرفه 12 ویژگی ریخت‌‌سنجی در بین نمونه‌‌ها در سطح 5 درصد تفاوت معنی‌‌داری داشت که نشان‌‌دهنده تنوع فنوتیپی در ماهیان خارو باله سفید سه منطقه مورد بررسی است. نتایج آنالیز تابع متمایزکننده (DFA) در مورد صفات ریخت‌‌سنجی نشان داد که جمعیت خارو ماهیان مناطق آبادان، شیف و بندرعباس به میزان 7/91 درصد از یکدیگر انشقاق یافته‌‌اند. نتایج آنالیز تجزیه به مؤلفه‌‌های اصلی (PCA) برای صفات ریخت‌‌سنجی نشان می‌‌داد که تعداد 9 فاکتور با مقادیر ویژه بزرگ‌‌تر از 1 انتخاب شدند که 56/84 درصد شامل تنوع صفات ریخت‌‌سنجی است. بر اساس آزمون کروسکال والیس از بین 5 صفت ریخت­شمارشی اندازه‌‌گیری شده، دو صفت شامل تعداد خارها و شعاع‌های باله پشتی و تعداد شعاع‌های نرم باله سینه‌ای در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری مشاهده گردید (05/0 p≤). نمودار پراکنش بر اساس مؤلفه‌‌های اول و دوم، دندروگرام صفات ریخت‌سنجی نشان داد که حداقل دو جمعیت مختلف از گونه ماهی خارو باله سفید در خلیج فارس وجود دارد.