عوامل مؤثر بر مرگ‌ومیر مبتلایان کووید 19 و اولویت‌بندی این عوامل با استفاده از شبکه عصبی در برخی شهرهای جنوبی ایران

Abstract

زمینه و هدف: به­نظر می‌رسد با جهش‌های پی­درپی ویروس و بروز بالای موارد بیماری، تزریق واکسن به تنهایی قادر به جلوگیری از ویروس کووید19 نمی‌باشد. شناسایی عوامل خطر بیماری و عوامل موثر بر مرگ­ومیر، به عنوان راه اصلی پیشگیری، ابزاری مفید در جهت درک اپیدمیولوژی بیماری و تدوین پروتکل­های موثر بوده و به پژوهش­های مشابه نیز کمک خواهد کرد. هدف از این مطالعه، تعیین عوامل موثر در مرگ­ومیر مبتلایان کووید 19 در شهرستان‌های آبادان، خرمشهر و شادگان استان خوزستان بود. روش‌ کار: مطالعه حاضر، از نوع مقطعی تحلیلی بوده و نتایج آن، حاصل از تحلیل اطلاعات 27963 نفر از مبتلایان کووید19، در شهرستان‌های آبادان، خرمشهر و شادگان استان خوزستان بود. اطلاعات پیرایش­شده، در سطح اطمینان 95 درصد، با نرم‌افزار SPSS (نسخه 22) تحلیل شده‌اند. همچنین برای بررسی درصد اهمیت و تعیین اولویت‌های عوامل تأثیرگذار، از شبکه عصبی استفاده شده است. یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه، میانگین سنی مبتلایان 40 سال و نسبت جنسی در مردان، بیشتر از زنان بود. عوامل مؤثر مرگ‌ومیر در مدل رگرسیونی، سن، دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های مرتبط با خون، بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های عصبی و سرطان‌ها بود. اولویت­بندی عوامل موثر مرگ­ومیر بر اساس شبکه‌ عصبی، نشان داد که مهم‌ترین عامل مؤثر در مرگ‌ومیر، سن، و به ترتیب: بیماری‌های سیستم عصبی، بیماری‌های مرتبط با خون، بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت، سرطان‌ و بدخیمی­ها بود. نتیجه‌گیری: باتوجه‌به تعیین عوامل تأثیرگذار و تعیین اولویت‌های بهداشتی، توصیه می‌شود که پس از توجه به عامل سن، بیماران کووید 19، باسابقه بیماری‌های عصبی و بیماری‌های مرتبط با خون، در اولویت خدمات بهداشتی تا پایان کامل همه‌گیری کووید 19 قرار گیرند. اگرچه تنوع سویه‌های مختلف ویروس کووید 19 باعث کاهش کارایی واکسن‌های اخیر شده­است؛ اما، عوامل تأثیرگذار در مرگ‌ومیر مبتلایان کووید 19، با وجود تنوع سویه‌ها، به‌عنوان مهم‌ترین خط پیشگیری از بیماری، در اولویت بهداشتی بوده و نیازمند توجه سیاستمداران است.