شیوع و عوامل خطر اختلال بلع در سکته مغزی ایسکمیک حاد

Abstract

زمینه و هدف: از آنجا که بیش از نیمی از بیماران سکته مغزی دچار دیسفاژی می‌شوند، و دیسفاژی به عنوان یک عامل مستقل برای بدتر شدن پیش آگهی سکته مغزی تلقی شده و منجر به بروز عوارضی مانند پنومونی ناشی از آسپیراسیون، سوء تغذیه، طولانی شدن مدت زمان بستری و حتی افزایش مرگ و میر بیماران سکته مغزی می‌شود، تشخیص زودهنگام دیسفاژی در بیماران سکته مغزی حائز اهمیت است. روش کار: دراین پژوهش کوهورت گذشته نگر، 137 نفر از بیماران سکته مغزی ایسکمیک بستری در بیمارستان رسول اکرم (ص) به صورت سرشماری و با بررسی پرونده‌های ثبت شده بیماران، اطلاعاتی از جمله سن، جنس، سابقه قبلی سکته مغزی، بیماری‌های زمینه ای محل آسیب مغزی، سمت آسیب (Side) و ابتلا به دیسفاژی، وارد مطالعه شدند. یافته‌ها: از بین 137 بیمار سکته مغزی ایسکمیک، تعداد 43 بیمار پس از سکته به دیسفاژی مبتلا شدند. در 60 بیمار (8/43 درصد) سمت چپ مغز، در 50 بیمار (5/36 درصد) سمت راست دچار آسیب شده بود. بیشترین میزان آسیب نیز در ناحیه MCA بود و ارتباط معناداری بین آسیب در ناحیه MCA و دیسفاژی به دست آمد (017/0p =، 75/2OR= ، 55/3- 05/2CI: ). شیوع این اختلال در آسیب‌های نیمکره چپ مغز بیشتر بود و با افزایش سن نیز دیسفاژی بطور معنی داری افزایش داشت (049/0p =). نتیجه‌گیری: شیوع دیسفاژی در مطالعه حاضر، 4/31% برآورد شد که ارتباط معنی داری با بروزسکته مغزی در حیطه شریان مغزی میانی (MCA) بویژه در سمت چپ (8/43 درصد) و همچنین سن بالای بیماران داشت. بنظر می‌رسد سکته مغزی در حیطه MCA و سن بالا، می‌توانند عوامل خطر مستقل برای بروز دیسفاژی در بین بیماران مبتلا به سکته مغزی باشند .بنابراین توجه بیشتری به غربالگری وضعیت بلع این گروه از بیماران در روزهای ابتدایی سکته مغزی توصیه می شود تا بتوان عوارض دیسفاژی و میزان مرگ و میر و یا ناتوانی بیماران را کاهش داد.