واسنجی و ارزیابی مدل های نفوذ آب در بافت های مختلف خاک

Abstract

برآورد دقیق نفوذ آب در خاک برای طراحی سیستم­های آبیاری حائز اهمیت است. از این­رو واسنجی مدل­های مختلف برآورد نفوذپذیری در مناطق مختلف ضروری است. هدف از پژوهش حاضر واسنجی و ارزیابی مدل­های کاستیاکوف، کاستیاکوف ­اصلاحی، فیلیپ، SCS، ناول و هورتون در بافت­های مختلف خاک است. برای ارزیابی دقت مدل­ها شاخص‌های خطاسنجی شامل ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین خطای مطلق (MAE)، نسبت میانگین (MR)، درصد خطای تخمین (PE) و ضریب تبیین (R2) استفاده شدند. واسنجی مدل­ها با استفاده از Solver نرم‌افزار اکسل انجام شد. نتایج شاخص­های ارزیابی نشان داد که عملکرد مدل نفوذ ناول با مقادیر متوسط RMSE، MAE، MR، PE و R2 به‌ترتیب برابر 021/0، 0168/0، 999/0، 126/0 و 98/0 نسبت به پنج مدل دیگر در تمام محدوده مطالعاتی بهتر بوده و تحلیل واریانس مدل­های مختلف عدم اختلاف معنی­دار بین مقادیر محاسباتی و اندازه­گیری شده را نشان داد. بررسی عملکرد مدل­ها در بافت­های مختلف بیان‌گر حساسیت کم‌تر مدل­های هورتون، ناول، کاستیاکوف و کاستیاکوف اصلاح شده نسبت به تغییرات بافت خاک بود.