اثر محفاظتی ویتامین D بر هورمون‌های LH ،FSH و تستوسترون و تغییرات بافت بیضه القاء شده توسط متوترکسات در موش صحرایی نر بالغ

Abstract

زمینه و هدف: ویتامین D دارای فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی است. هدف از این پژوهش بررسی اثر محفاظتی ویتامین D بر هورمون‌های لوتئینی (LH)، محرکه فولیکول (FSH)، تستوسترون و تغییرات بافت بیضه القاشده توسط متوترکسات در موش صحرایی نر بالغ بود. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی 30 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار با وزن 260-230 گرم به 6 گروه 5 تایی تقسیم شدند. گروه کنترل: عصاره یا حلالی دریافت نکردند، گروه شاهد: 1 میلی‌لیتر آب مقطر به عنوان حلال، گروه درمان‌ 1: متوترکسات (٥ میلی‌گرم بر کیلوگرم) (گاواژ)، گروه درمان ‌ 2: ویتامینD (IU/kg1000)، گروه درمان ‌ 3: متوترکسات (5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) + ویتامینD (IU/kg500)، گروه درمان 4: متوترکسات (5 میلی‌‌گرم بر کیلوگرم) + ویتامینD (IU/kg1000). پس از 28 روز تیمار به‌صورت گاواژ، خون‌گیری مستقیم از قلب جهت اندازه‌گیری غلظت سرمی هورمون‌های LH، FSH و تستوسترون انجام شد. بیضه‌ها خارج و تغییرات بافتی با رنگ­آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 18 و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و تست تعقیبی Tukey تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: در گروه دریافت‌کننده متوترکسات نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد سطح هورمون تستوسترون (0/001>P)، تعداد اسپرماتوگونی (0/001>P)، اسپرماتوسیت (0/001>P)، اسپرم (0/001>P) و لایدیگ (0/001>P) کاهش و سطح سرمی FSH (0/001>P) و LH (0/001>P) به‌صورت معنی‌داری افزایش یافت. در گروه‌های دریافت‌کننده متوترکسات+ ویتامین D، ویتامین D توانست اثرات نامطلوب ایجاد شده توسط متوترکسات را جبران کند. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه ما نشان داد که ویتامین D توانست هورمون‌های تستوسترون FSH ، LH و تغییرات بافت بیضه القاشده توسط متوترکسات در موش‌های صحرایی نر بالغ بهبود بخشد.