تعیین کارایی کود سیلیسیم و تربیت بوته بر عملکرد بادمجان (Solanum melongena) گلخانه‌ای رقم ’دنیس‘ و ماندگاری پس از برداشت میوه

Abstract

سیلیسیم عنصری ضروری برای رشد گیاه نیست اما نقش آن در بهبود عملکرد به‌واسطه کاهش تنش‌های محیطی و ماندگاری محصول بسیار حائز اهمیت است. از سویی در تولید سبزیجات گلخانه‌ای، سودآوری وابسته به عملکرد بـالا و میزان کیفیت در واحد سطح می‌باشـد کـه می‌تواند بـا مـدیریت صحیح هرس ساقه افـزایش یابد. لذا به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی کود سیلیسیم از منبع کلات سیلیسیم در مراحل مختلف رشد گیاه و تربیت بوته در گیاه بادمجان، آزمایشی گلخانه‌ای در محیط خاکی به‌صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در منطقه میناب اجرا شد. در این آزمایش، مصرف کود سیلیسیم به‌عنوان فاکتور اصلی در 4 سطح (صفر و 2 در هزار در فاز رویشی، 2 در هزار در فاز زایشی و 2 در هزار در دو فاز رویشی و زایشی) و نوع هرس به‌عنوان فاکتور فرعی نیز در 4 سطح (بدون هرس، هرس دوشاخه، هرس سه‌شاخه و هرس چهارشاخه) اعمال شد. نتایج نشان داد که شیوه تربیت بوته با تاثیر مثبت بر طول میوه، ارتفاع بوته، وزن میوه منجر به افزایش متوسط عملکرد بوته از 720 گرم به 1300 گرم در هر چین شد. همچنین محلول‌پاشی سیلیسیم از طریق افزایش غلظت سیلیسیم موجود در گیاه و تأثیر مثبت بر تعداد میوه در بوته سبب افزایش 64 درصدی عملکرد بوته نسبت به عدم محلول­پاشی سیلیسم شد. درصد افت وزن میوه نیز از 10 درصد در شرایط بدون دریافت سیلیسیم به 1 درصد کاهش معنی‌داری یافت. اثر متقابل محلول­پاشی با سیلیسیم در دو مرحله رویشی و زایشی و تربیت بوته به­صورت چهار شاخه کاهش درصد آلودگی قارچی را به‌دنبال داشت. لذا مصرف سیلیسیم در دو مرحله رویشی و زایشی به‌ویژه در گلخانه‌های سنتی فاقد سیستم‌های تهویه مناسب همراه با هرس چهار شاخه قابل توصیه است.