شیوع دیابت بارداری و عوامل خطر مرتبط با آن در زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام در سال 1400

Abstract

مقدمه: دیابت بارداری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک است که بسیاری از بارداری‌ها را عارضه‌دار می‌کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع دیابت بارداری و عوامل خطر مرتبط با آن، در زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی؛ پرونده زنان باردار که در فاصله فروردین تا اسفند 1400 به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام مراجعه‌ کرده بودند و در سن بارداری 24 الی 28 هفته آزمایش تست تحمل گلوکز خوراکی انجام داده بودند، بررسی شد. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه پژوهشگر ساخته؛ شامل مشخصات دموگرافیک، سوابق پزشکی، بارداری و زایمان، جمع‌آوری شد. داده‌های به دست آمده با نرم‌افزار 19 SPSS و با استفاده از آزمون‌های فراوانی، میانگین، تی تست، مربع کای، دقیق فیشر و رگرسیون لجستیک، تجزیه و تحلیل شدند و سطح معنی‌داری کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از مجموع 638 نفر زن باردار، 589 نفر (90/4) غیر مبتلا به دیابت و 60 نفر (9/6%) مبتلا به دیابت بارداری بودند. دیابت بارداری در زنان چندزا، سن بالاتر از 30 سال و دارای اضافه وزن در اوایل بارداری، شایع‌تر بود (0/001=P). سن، سطح تحصیلات، نمایه توده بدنی و وضعیت اقتصادی با دیابت بارداری رابطه آماری معنی‌دار داشتند (0/001=P). سابقه مرده‌زایی، سابقه سقط، تولد نوزاد بزرگ جثه (ماکروزوم)، سابقه دیابت در خانواده، ابتلا به پیش دیابت و دیابت بارداری قبلی و کم‌کاری تیروئید از عوامل خطر احتمالی دیابت بارداری بودند (0/001=P). بروز عفونت‌ ادراری و اختلال فشارخون در دیابتی‌ها بیشتر بود (0/001=P​​​​​​​). نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که دیابت بارداری در زنان چندزای بالای 30 سال و دارای اضافه وزن در اوایل بارداری شایع‌تر بود، بنابراین مشاوره و آموزش به موقع این دسته از زنان باردار می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری موثر باشد.