بررسی طول مدت بیکاری، علل ترک شغل و ماندگاری در بازار کار ایران

Abstract

چکیده. با صنعتی شدن جوامع، موضوع اشتغال نیز با تغییر و تحول مواجه شد. به ویژه برای زنان با افزایش سطح تحصیلات، تمایل آنان به انجام مشاغلی که در گذشته در انحصار مردان بوده، گرایش پیدا کرده‌اند تا همپای مردان به فعالیت‌های اجتماعی بپردازند. مردان نیز به‌دلیل مسئولیت‌های خانوادگی و وظیفه امرار معاش خانواده سعی دارند تا هرچه سریع‌تر وارد بازار کار شوند. طول مدت بیکاری یکی از شاخص‌های کلیدی بازار کار است که هر چه میزان آن بیشتر باشد، تبعات اجتماعی و اقتصادی آن نیز حادتر خواهد بود. در این مقاله سعی شده تا ضمن بررسی طول مدت بیکاری (کوتاه‌مدت و بلندمدت) و دلایل ترک شغل بیکاران قبلاً شاغل در مقایسه بین دو گروه مردان و زنان، به مطالعه مدت اشتغال و میزان ماندگاری آنان در بازار کار طی سال‌های ۱۳۸۴-۱۳۹۹ پرداخته شود. نتایج حاکی از آن است که در پانزده سال اخیر طول مدت بیکاری بین مردان و زنان متفاوت بوده است. به‌طور متوسط بیش از ۳۰ درصد مردان و نزدیک ۵۰ درصد زنان بیش از یکسال در انتظار یافتن شغل مانده‌اند. در گروه مردان طی سال‌های ۱۳۸۴تا ۱۳۹۹، «موقتی بودن کار» اولین عامل مؤثر در ترک شغل (به استثنای سال ۱۳۸۶) و در گروه زنان از سال ۱۳۹۱تا ۱۳۹۸، «پایین بودن درآمد» همواره مؤثرترین عامل در ترک شغل بوده است. همچنین طی سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ الگوی سابقه شغلی و به تعبیری ماندگاری در بازار کار، برای مردان و زنان کمی متفاوت بوده، به طوری ‌که هرچه طول مدت اشتغال افزایش می‌یابد، نقش زنان در بازار کار کمرنگ‌تر می‌شود.