اثربخشی ترکیبی رفتاردرمانی دیالکتیکی و طرحواره‌درمانی بر تنظیم هیجان و کاهش اضطراب

Abstract

سابقه و هدف: تجارب هیجانی در زمان نامناسب و مکان نامطلوب با شدت و دامنه غیرمنطقی، می‌توانند زمینه‌ساز ظهور و تداوم آسیب‌ روانی به‌ویژه اضطراب شوند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله ترکیبی رفتاردرمانی دیالکتیکی و طرحواره‌درمانی در بهبود بیماران مبتلا به بی‌نظمی هیجان و اضطراب انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع طرح‌های مطالعه موردی بود. سه شرکت‌کننده به‌روش نمونه‌گیری هدفمند و براساس احراز نمره 15 و بالاتر در مقیاس اضطراب (پرسشنامه لاویبوند) و طرحواره (پرسشنامه یانگ) و نمره بالاتر از نمره میانگین (پرسشنامه تنظیم هیجان گرتز و رومر) انتخاب شدند و در طی 28 جلسه 60دقیقه‌ای شرکت کردند. تحلیل داده‌ها از طریق تحلیل دیداری، ترسیم نمودار، درصد داده‌های همپوش و غیرهمپوش انجام و به‌منظور تعیین معناداری بالینی از شاخص درصد بهبود و اندازه اثر استفاده شد. نتایج: یافته‌های پژوهش نشان داد که اثربخشی ترکیبی رفتاردرمانی دیالکتیکی و طرحواره‌درمانی در تنظیم هیجان و کاهش اضطراب مؤثر بوده است و بهبود آزمودنی‌ها در تنظیم هیجان به‌ترتیب 44/43، 47/3 و 38/5 و در کاهش اضطراب 58/3، 45/5 و 33/3 به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: طرحواره‌های ناسازگار بین ‌فردی باعث می‌شوند افراد منابع شناختی لازم را برای آرام‌سازی خود از دست بدهند و با وجود یادگیری مهارت‌های آرامش‌بخشی، باز هم نتوانند به‌تنهایی اضطراب و آشفتگی خود را کم کنند. بنابراین به‌نظر می‌رسد مداخله ترکیبی رفتاردرمانی دیالکتیکی و طرحواره‌درمانی، روشی مؤثر بر تنظیم هیجان و کاهش اضطراب باشد.