ارتباط سواد سلامت با پیروی از دیالیز و استفاده از خدمات نظام سلامت در بیماران همودیالیزی

Abstract

مقدمه: پرداختن به سطح سواد سلامت در بیماری‌های مزمن مانند مبتلایان به نارسایی مزمن کلیه، پیروی از رژیم درمانی و استفاده از خدمات سیستم مراقبتی و درمانی می‌تواند به ‌عنوان ابزاری مؤثر در ارتقاء خدمات مراقبتی به برنامه‌ریزان و مسئولان امر سلامت کمک کند. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط سواد سلامت، پیروی از درمان و استفاده از خدمات نظام سلامت در بیماران تحت درمان همودیالیز استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی- همبستگی بود که بر روی ۱۶۲ نفر از جامعه بیماران مراجعه‌کننده به مراکز همودیالیز استان چهارمحال و بختیاری در سال ۱۳۹۸ انجام شد. نمونه‌های مورد مطالعه به روش تمام‌شماری بر اساس معیارهای ورود، وارد مطالعه شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه پیروی از درمان "ESRD-AQ"، پرسشنامه سواد سلامت جمعیت شهری ایران" HELIA"، و پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده از خدمات نظام سلامت بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۲۳ و آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد میانگین نمره سواد سلامت 26/4± 112/89بود و در 30/86% نمونه‌ها سطح سواد سلامت ناکافی‌ بود. در اکثر نمونه‌ها، پیروی از درمان در سطح متوسط (66/67% ) قرار داشت. ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد بین سواد سلامت و پیروی از درمان این بیماران ارتباط معنی‌داری وجود دارد (0/001 p< ). نتایج پژوهش بین سواد سلامت و مراجعه به اورژانس ارتباط معناداری نشان نداد (0/28p-value=). همچنین طبق یافته‌های این مطالعه بین سواد سلامت با بستری شدن نیز ارتباط معناداری وجود نداشت (0/41=p-value). نتیجه‌گیری: شناخت و آگاهی پرستاران در مورد میزان سواد سلامت بیماران می‌تواند عامل انگیزاننده ای برای مداخلات آموزشی در راستای ارتقای آن باشد و پرستاران با ارایه آموزش‌های مؤثرتر در این بیماران به افزایش میزان پیروی از درمان کمک کرده و همچنین نیاز به استفاده مکرر از خدمات نظام سلامت را در این بیماران کاهش دهند تا زمینه برای کاهش هزینه‌های درمانی و میزان بستری های مکرر که بار هزینه‌های آن بر عهده‌ی سیستم بهداشتی درمانی است فراهم گردد.