بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در دانشگاه‌های علوم پزشکی (مطالعه موردی: مازندران)

Abstract

زمینه و هدف: سرمایه اجتماعی، یکی از تعیین­کننده­های اجتماعی سلامت است که توجه زیادی را به خود جلب نموده است. لذا در پژوهش حاضر به دنبال بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده و از این طریق به گسترش مرزهای دانش موجود در این حوزه کمک می­نماید. روش کار: این تحقیق از نظر روش، آمیخته- پیمایشی می‌باشد. جامعه مورد بررسی در بخش کیفی شامل ریاست دانشگاه، مدیران حوزه ریاست، ریاست و مدیران معاونت­های هشتگانه دانشگاه و ریاست نه دانشکده وابسته) دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران به تعداد تقریبی 45 نفر بود و در بخش کمی شامل کارکنان ستاد دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران و دانشکده­های زیرمجموعه، به تعداد 2016 نفر بود. در بخش کیفی، نمونه­گیری به روش نمونه­گیری گلوله برفی صورت پذیرفته و 20 نفر انتخاب گردیدند و در بخش کمی، به صورت نمونه­گیری طبقه­ای نسبی چندمرحله­ای با فرمول کوکران و به تعداد 323 نفر بود. در این پژوهش با توجه به این که روش گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که این پرسشنامه شامل دو بخش شامل سوالات عمومی و سوالات تخصصی (شامل 30 گویه) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از تکنیک دلفی استفاده گردید و در بخش کمی از روش معادلات سارختاری (SEM) و نرم افزار AMOS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ضریب عاملی استاندارد بعد مشارکت در سازمان در تبیین سرمایه اجتماعی، برابر با 46/0، احساس امنیت و اعتماد برابر با 71/0، هویت برابر با 75/0، الزامات و انتظارات برابر با 65/0، همدلی با محیط کار برابر با 70/0، همکاری اجتماعی در دنیای واقعی و مجازی برابر با 75/0، بوده و مقدار P-Value کمتر از 05/0 است، نتیجه اینکه، از دیدگاه حاضرین در تحقیق، این متغیرها در تبیین سرمایه اجتماعی موثر هستند. نتیجه ­گیری: به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که امروزه سرمایه اجتماعی، نقشی بسیار مهمتر از سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمان­ها و جوامع ایفا می­کند و انسجام بخش میان افراد و گروه­ها است و سازمان­های دارای سرمایه اجتماعی را می­توان سازمان­هایی با پیوندهای محکم، هنجارها و باورهای مشترک، اعتماد و همکاری تعریف کرد.