چالش‌های دستیابی به شاخص‌های بیمارستان سبز: یک مطالعه ترکیبی در ایران

Abstract

زمینه و هدف: بیمارستان سبز مفهومی در راستای صیانت محیط زیست از اقدامات مخرب انسان است که پس از جنگ­‌های جهانی و انقلاب صنعتی و تخریب روزافزون محیط زیست، در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار ظهور کرد. بیمارستان­‌ها نیز با توجه به مسئولیت­‌های اجتماعی خود به سمت اجرای شاخص­‌های بیمارستان سبز حرکت کردند. این مطالعه در راستای بررسی وضعیت و چالش­‌های موجود در دستیابی به شاخص‌­های بیمارستان سبز طراحی گردیده است. روش‌ها: این مطالعه از نوع ترکیبی (کمی-کیفی) بود که در یک بیمارستان نظامی، آموزشی و مرجع منتخب شهر تهران به‌­صورت موردی در سال 1396 انجام شد. فاز اول مطالعه به‌­صورت کمی بود و اطلاعات از طریق چک لیست ترجمه شده و آمارهای اولیه بیمارستانی گردآوری شدند. در فاز دوم که به­‌صورت کیفی انجام گردید، اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه­‌ساختاریافته با 10 نفر از کارکنان بیمارستان شاغل در حیطه­‌های مرتبط با بیمارستان سبز، جمع­‌آوری شده و در نهایت داده­‌ها به‌­وسیله نرم‌­افزار EXCEL و ATLAS ti. V.7 با استفاده از شاخص‌­های مرکزی (کمی) و تحلیل محتوای قراردادی (کیفی) تحلیل شدند. یافته‌ها: بر اساس نتایج فاز اول، میزان رعایت استاندارهای بیمارستان سبز بر اساس چک لیست برابر 56/8 درصد بود. در فاز دوم چالش­‌های عمده بیمارستان در 2 حیطه اصلی عوامل درون­‌سازمانی و برون‌­سازمانی و 7 حیطه فرعی چالش‌­های نیروی انسانی، سازمانی و مدیریتی، فنی، مالی، قوانین و مسائل خارجی، فرهنگی و عوامل مربوط به مراجعه‌­کنندگان سازمان تقسیم‌­بندی شدند. نتیجه‌گیری: بر اساس چالش‌­های احصا شده لازم است بیمارستان با همکاری برون‌­بخشی نسبت به آموزش و فرهنگ‌­سازی مراجعه­‌کنندگان و پرسنل، اصلاح قوانین حاکمیتی نظیر تعرفه­‌های انرژی، اصلاح تفکر مدیریت در برخورد با مسائل زیست محیطی و اولویت دادن به این مسائل اقدام کند تا مسیر دستیابی به شاخص­‌های بیمارستان سبز مرتفع گردد.