اعتبارسنجی پرسشنامه ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا در بیمارستان

Abstract

زمینه و هدف: ارزشیابی دقیق از عملکرد بیمارستان‌ها در مقابله با حوادث و بلایا می‌تواند نقش مهمی در ارتقای آمادگی بیمارستانی داشته باشد. مدل ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا در سال 1398 با استفاده از مدل‌های بین‌المللی و نظر متخصصین داخلی تدوین‌ و تأیید گردید. این پژوهش با هدف اعتبارسنجی پرسشنامه ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا در بیمارستان‌ها بر اساس استانداردها و سنجه‌های این مدل انجام گردید. روش‌ها: در این مطالعه اعتبارسنجی، پرسشنامه‌ای شامل 200 سنجه در 8 محور (مدیریت و رهبری، ارزیابی خطر، برنامه‌ریزی، پیشگیری و کاهش اثر، آمادگی، پاسخ، بازیابی و نتایج کلیدی عملکرد) بر اساس مدل ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا طراحی گردید. برای سنجش روایی صوری و روایی محتوایی پرسشنامه از نظرات 22 نفر از متخصصین مدیریت خطر حوادث و بلایا استفاده شد. برای بررسی پایایی ابزار از روش آلفای­‌کرونباخ و بررسی پایایی دو آزمونگر استفاده شد. تعداد 30 بیمارستان‌ تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران توسط دو ارزیاب به‌صورت جداگانه و مستقل بااستفاده از پرسشنامه ارزیابی شدند و سپس نتایج مقایسه و تحلیل گردید. یافته‌ها: بر اساس نتایج روایی محتوایی کمی و کیفی کلیه سنجه­‌ها مورد تأیید متخصصین قرار گرفت. نتایج، ضریب پایایی دو آزمونگر و آلفای‌­کرونباخ عدد 0/99 به‌­دست آمد که نشان داد تفاوت آماری زیادی بین نتایج دو آزمونگر وجود نداشته و پرسشنامه از پایایی خوبی برخوردار است. میانگین امتیاز کسب‌شده بیمارستان‌ها از پرسشنامه 36 درصد بود. بیشترین امتیاز مربوط به محورهای پیشگیری، کاهش اثر (51/22) و ارزیابی خطر (44/81)، و کمترین امتیاز مربوط به محورهای برنامه‌ریزی (24/75) و بازیابی (26/97) بود. نتیجه‌گیری: پرسشنامه طراحی‌شده از مدل ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا از روایی و پایایی خوبی برخوردار است و می‌تواند به‌عنوان یک پرسشنامه معتبر برای ارزشیابی این محور در بیمارستان‌های کشور مورداستفاده قرار گیرد.