مقاله علمی – پژوهشی:‌ ارزیابی وضعیت اوتروفی خلیج گرگان با شاخص کارلسون ( (CTSI

Abstract

طی سال‌های گذشته، اوتروفیکاسیون در اثر فعالیت‌های انسانی به عنوان یک مسئله اصلی اکولوژیک برای مناطق ساحلی شناخته شده است که منجر به تغییرات چشمگیری در فاکتورهای فیزیکوشیمیایی و بیولوژیک می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی تعیین وضعیت اوتروفی خلیج گرگان بود که با استفاده از شاخص کارلسون که یکی از بهترین روش‌های ارزیابی وضعیت اوتروفی پیکره‌های آبی می‌باشد، انجام شد. منطقه مورد مطالعه، خلیج گرگان بود که در جنوب شرق دریای خزر واقع شده است. نمونه‌برداری به صورت فصلی با سه تکرار از تابستان 1397 لغایت بهار 1398 در 23 ایستگاه انجام شد. فاکتورهای نیترات، فسفات، کلروفیل-‌آ، عمق و شفافیت اندازه‌گیری شد. مقادیر شاخص کارلسون بر حسب کلروفیل‌-آ نشان داد که خلیج در سه فصل تابستان، پاییز و زمستان در وضعیت اوتروف (با اعداد به‌ترتیب 48/53، 69/53 و 67/53) و در فصل بهار در وضعیت مزوتروف (با عدد 75/42) قرار داشت. بر حسب میزان فسفات، در فصل‌‌‌های پاییز و زمستان اوتروف (با اعداد 22/69 و 17/55) و در فصل‌‌‌های تابستان و بهار در وضعیت اولیگوتروف (با اعداد 75/26 و 30/35) قرار داشت و بر حسب شفافیت در هر چهار فصل در وضعیت اوتروف (با اعداد به‌ترتیب 33/63، 61/61، 93/60، 58/61) قرار داشت. به طورکلی، نتایج نشان داد که خلیج گرگان در زمان نمونه‌برداری در این پژوهش، در محدوده مزوتروف به اوتروف قرار داشت. بنابراین، مدیریت حفاظتی بیشتر این اکوسیستم با ارزش ضروری است.