بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و عمل بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با نقش واسطه‌ای دشواری‌های تنظیم هیجان بر ارتقاء کیفیت زندگی مادران کودکان استثنایی

Abstract

زمینه و هدف: به نظر می‌رسد درمان مبتنی بر پذیرش و عمل می‌تواند بر مادران کودکان استثنایی کمک کند، لذا هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و عمل بر اساس طرح واره های ناسازگار اولیه با نقش واسطه‌ای دشواری‌های تنظیم هیجان بر ارتقاء کیفیت زندگی مادران کودکان استثنایی بود. روش‌ کار: پژوهش به روش همبستگی- مدل یابی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای کودکان کم‌توان ذهنی و کم‌توان جسمی شهر کرمانشاه می‌باشد، 30 نغر نمونه به شیوه‌ی هدفمند انتخاب‌شده و به‌طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. مداخلات درمان مبتنی بر پذیرش و عمل روی گروه آزمایش دریکی از مدارس کودکان استثنایی فرایند هفته‌ای دو بار در جلسات 90 دقیقه‌ای طی هشت جلسه برگزار شد. ایزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه کیفیت زندگی ویر و همکاران(1996)، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجانیگرتز و روئمر(2004)، مقیاس طرح‌واره‌های ناسازگار یانـگ (2005) و پرسشنامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (2017) بود. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که قطع ارتباط و طرد، خودگردانی مختل، جهت مندی، گوش بزنگی، محدودیت مختل بر دشواری تنظیم هیجان تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ قطع ارتباط و طرد و خودگردانی مختل، جهت مندی و گوش بزنگی بر عمل و پذیرش تأثیر مثبت و معناداری دارد. برنامه آموزش مبتنی بر مدل علی عمل و پذیرش بر کیفیت زندگی مادران دارای کودکان استثنائی مؤثر بوده است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش می‌تواند در راسنای بهبود حالات خلقی و روانشناختی و ارتقاء کیفیت زندگی مادران کودکان استثنایی مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد.