نگاهی نو به مشکلات و چالش‌های دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ گام اول در مسیر ارتقای عملکرد

Abstract

زمینه و هدف: دانشگاه­های علوم پزشکی کشور به‌عنوان مراکزی برای تفکر و نوآوری متولی تأمین، حفظ و ارتقای سلامت جمعیت تحت پوشش خود و سایر نقاط کشور هستند. مدیران دانشگاه با شناسایی مشکلات و چالش‌ها و با تکیه بر ابزارهای توسعه خلاقیت و حل‌مساله و حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل سوم می‌تواند اهداف دانشگاه را محقق کنند. روش کار: این مطالعه یک پژوهش کاربردی است که به ‌روش کیفی در سه مرحله به احصاء و دسته‌بندی چالش‌های عملکردی مراکز و واحدهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران پرداخته است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش را خبرگان، مدیران و کارشناسان مراکز مختلف دانشگاه تشکیل دادند. تحلیل داده‌ها به روش تحلیل محتوایی انجام شد. یافته‌ها: مجموع 215 مساله جمع‌آوری شده در 3 محور کلی مدیریت مبتنی بر شواهد، وجود بروکراسی سنگین و فرهنگ سازمانی تقسیم‌بندی شد. پرتکرارترین مشکلات در حوزه مدیریت مبتنی بر شواهد ذکر شد و نقص در شایسته‌سالاری سرفصلی بود که در هر سه محور مورد توجه قرار گرفته‌ بود. فقدان برنامه پایش و ارزشیابی مؤثر، نبود چارچوب مدون برای استفاده از نتایج پایش و ارزشیابی موجود، کمی‌گرایی، نبود سیستم تنبیهی و تشویقی کارآمد، ایرادات قانونی، مدیریتی، تشکیلاتی و فرایندی، مشکلات آموزش، ارتباطات، انگیزش، عملکرد و نگرش نیروی انسانی و ضعف در تعلق سازمانی پرسنل از سایر موارد مهم مورد اشاره بود. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که مهم‌ترین مشکلات دانشگاه از منظر کارکنان به صورت مجموعه به هم مرتبطی از محدودیت‌های بوروکراتیک، تصمیم‌گیری‌های فاقد پشتوانه و تاثیرات سوء و متقابل این دو و مشکلات مربوط به فرهنگ سازمانی نمود می‌یابد و هر نوع تغییری برای رفع این مشکلات باید با در نظر گرفتن اثرات احتمالی آن بر سایر عوامل ذکر شده انجام شود.