اثربخشی ترکیب مشاوره گروهی مبتنی بر تعهد و پذیرش با واقعیت درمانی بر تاب‌آوری و تصویر بدنی در زنان نابارور

Abstract

زمینه و هدف: با توجه به شیوع و فراوانی ناباروری و درگیر شدن فرد نابارور به‌طور مزمن با آن، طیفی از مشکلات روانشناختی برای این‌گونه زنان در حوزه­های مختلفی از جمله راهبرد‌های تنظیم هیجان، تصویر بدن، تاب­آوری و خودکارآمدی می‌شود. لذا پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سوال است که آیا ترکیب مشاوره گروهی مبتنی بر تعهد و پذیرش با واقعیت درمانی بر تصویر بدنی و تاب­آوری در زنان نابارور مؤثر است؟ روش کار: پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع درون آزمودنی _ بین آزمودنی با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل می‌باشد. بر اساس این طرح آزمودنی­ها با انتساب تصادفی به یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل تقسیم و سپس عمل آزمایشی اجرا شد. ابتدا پیش آزمون از آن‌ها به عمل آمد و سپس برای گروه آزمایش ترکیب برنامه مشاوره­ی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) واقعیت درمانی به عمل آمد، در حالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. سپس در پایان دوره آموزش از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد، تا میزان تأثیر ترکیب گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) با واقعیت درمانی بر عملکرد گروه‌ها مقایسه گردد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی زنان نابارور شهر شیراز بود که در یک دوره­ی زمانی سه ماهه در تابستان 1398 به یکی از کلینیک‌ها و مراکز درمان ناباروری در شهر شیراز مراجعه کرده بودند. از میان زنان نابارور مراجعه‌کننده، تعداد 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب شد. به منظور کنترل اثرات جمعیت ­شناختی، دو گروه بر پایه­ی سن 20-45 سال همتاسازی شدند. این گروه‌ها شامل دو گروه آزمایش (ترکیب درمان اکت و واقعیت درمانی) و گروه کنترل بود. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه‌های تاب‌آوری کانر و دیویدسون و تصویر تن فیشر بود. روایی پرسشنامه‌ها از طریق روایی صوری و پایایی آن‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که پایایی آن‌ها به ترتیب 89/0 و 86/0 بدست آمد. از روش‌­های آمار توصیفی برای برآورد توزیع شرکت‌کنندگان و متغیرهای پژوهش و از آمار استنباطی مانند تحلیل کواریانس برای مقایسه میانگین‌های گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد ترکیب مشاوره گروهی مبتنی بر تعهد و پذیرش با واقعیت درمانی بر تاب‌آوری و تصویر بدنی در زنان نابارور مؤثر است. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه ناباروری موجب آثار روانی مخرب و واکنش‌های مختلف اجتماعی و مشکلات عدیده روان‌شناختی می‌شود، شرایط ناگوار اجتماعی و روانی برای زنان نابارور در جامعه شکل می‌گیرد. لذا استفاده از ترکیب مشاوره گروهی مبتنی بر تعهد و پذیرش با واقعیت درمانی بر تاب‌آوری و تصویر بدنی در زنان نابارور حایز اهمیت می‌باشد.