عوامل سازمانی مؤثر بر مشارکت والدین در تصمیم‌گیری برای نوزادان با شرایط تهدیدکننده حیات: یک مطالعه نظریه پایه

Abstract

زمینه و هدف: مشارکت والدین در تصمیم‌گیری‌های مربوط به نوزادان با شرایط تهدیدکننده حیات از نظر اخلاقی و قانونی پذیرفته شده‌است. تیم مراقبت سلامت در بخش‌های مراقبت ویژه نوزادان، آمادگی لازم برای مشارکت والدین در این تصمیم‌گیری‌ها را ندارند. شناسایی عوامل تأثیرگذار بر مشارکت والدین در تصمیم‌گیری‌ می­تواند زمینه برداشتن موانع و بهبود مشارکت والدین در تصمیمات مراقبتی و درمانی فرزندشان را فراهم نماید. مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر مشارکت والدین در تصمیم‌­گیری­ برای نوزادان با شرایط تهدیدکننده حیات انجام شد.

روش­­ بررسی: این مطالعه بخشی از مطالعه­ای جامع است که با استفاده از رویکرد کیفی و روش‌شناختی نظریه پایه نسخه کوربین و استراوس 2015 انجام شد. در این مطالعه فرایند مشارکت والدین در تصمیم­گیری­ برای نوزادان با شرایط تهدیدکننده حیات شامل راهبردهای والدین هنگام مشارکت در تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری‌ها، عوامل ساختاری و زمینه­ای مؤثر بر این مشارکت و پیامد راهبردهای اتخاذ شده والدین شناسایی شده است. مشارکت­کنندگان شامل 23 نفر (10 نفر والدین، 10 نفر کارکنان مراقبت سلامت، یکی از مدیران ارشد اداره سلامت نوزادان، 1 نفر نماینده بیمه و 1 نفر استاد مبانی فقهی و علوم دینی) بودند. محیط پژوهش بخش‌های مراقبت ویژه نوزادان سطح III، چهار بیمارستان آموزشی شهر تهران بود. داده‌ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق و مشاهده جمع آوری شد و همزمان از طریق مقایسه مداوم با استفاده از رویکرد کوربین و اشتراوس 2015 تحلیل و تفسیر شدند. طبقه اصلی و طبقات مرتبط که معرف راهبردهای والدین هنگام مشارکت در تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری‌ها، عوامل ساختاری و زمینه­ای مؤثر بر این مشارکت و پیامد راهبردهای اتخاذ شده والدین شناسایی شد. طبقه عوامل ساختاری و زمینه­ای معرف طیف وسیعی از عوامل بود و از آنجایی که امکان انتشار همه یافته ها در یک مقاله وجود نداشت، در این مطالعه به عوامل سازمانی مؤثر بر مشارکت والدین پرداخته شده است.

یافته‌ها: عوامل سازمانی مؤثر بر فرایند مشارکت والدین 5 طبقه شامل 1) اختلاف قدرت، 2) نقص کمیته‌های اخلاق، 3) نقص مقررات بیمارستانی، 4) محدودیت منابع و 5) ادامه بستری تنها گزینه را در بر گرفت. نتیجه‌گیری: عوامل سازمانی نقش مهمی در مشارکت والدین در تصمیم­‌گیری دارند. فراهم­آوردن امکانات رفاهی جهت اقامت والدین نوزادان با شرایط تهدیدکننده حیات و تدوین دستورالعملهای تشویق حضور والدین در بیمارستان، تدوین قوانین گزینش پرستاران بخش مراقبت ویژه نوزادان، به­کارگیری تیم بین‌رشته‌ای متشکل از روانشناس، مددکار اجتماعی و افراد آموزش دیده در زمینه ارائه مراقبت‌های معنوی به والدین، برگزاری کمیته‌های اخلاق بیمارستانی برای بررسی موارد نوزادان بدحال و به­کارگیری اخلاقدانان مجرب و آگاه به مسائل درمان و مراقبت پایان­ حیات در این کمیته‌ها توصیه می‌­شود.