تاثیر مصرف حاد کافئین در شرایط کم آبی بدن و محیط گرم و مرطوب بر عملکرد هوازی، فشار خون و برخی عوامل سیستم ایمنی مردان فعال

Abstract

زمینه و هدف: کافئین می­تواند بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی بدن را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر بررسی پاسخ عملکرد هوازی، فشار خون و برخی عوامل سیستم ایمنی مردان تمرین­کرده به مصرف حاد کافئین در شرایط کم­آبی بدن و محیط گرم و مرطوب بود. روش کار­: تعداد 30 نفر مرد ورزشکار با میانگین سنی 3/9±26/6 سال در شرایط کم­آبی بدن داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند که به صورت دو سویه کور انجام پذیرفت. آزمودنی­ها به سه گروه تقسیم شدند: گروه مصرف کافئین (10 نفر)، گروه مصرف دارونما (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر). گروه کافئین مقدار شش میلی­گرم/کیلوگرم وزن بدن کافئین مصرف کردند. 60 دقیقه بعد از آن، آزمودنی­ها یک وهله فعالیت ورزشی فزاینده وامانده­ساز را اجرا نمودند. جمع­آوری نمونه­های خونی و اندازه­گیری فشار خون قبل، بلافاصله بعد و 24 ساعت بعد از فعالیت ورزشی صورت پذیرفت. از آزمون تحلیل واریانس با اندازه ­گیری­های مکرر (گروه * زمان) و آزمون تحلیل واریانس یکراهه برای محاسبات آماری استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که مدت زمان اجرای آزمون وامانده­ساز در گروه مصرف کافئین به طور معنی داری بیشتر از گروه­های کنترل (0/01≥p) و دارونما (0/05≥p) بود. در نوبت خونگیری بلافاصله بعد از فعالیت ورزشی، میزان لکوسیت­ها، نوتروفیل­ها و لنفوسیت­ها در گروه­هایی که فعالیت ورزشی را انجام دادند، به طور معنی­داری بیشتر از گروه کنترل بود (0/001≥p). همچنین، گروه مصرف کافئین افزایش کمتر میزان لکوسیت­ها و نوتروفیل­ها را در مقایسه با گروه دارونما تجربه کردند (0/001≥p). مقادیر فشار خون در گروه­هایی که فعالیت ورزشی را انجام دادند، به طور معنی­ داری بیشتر از گروه کنترل بود (001/0≥p). همچنین، گروه مصرف کافئین افزایش بیشتر فشار خون سیستولی را در حالت پایه و بلافاصله بعد از فعالیت ورزشی در مقایسه با گروه دارونما تجربه کردند (0/001≥p). نتیجه­ گیری: در کل، فعالیت ورزشی وامانده­ساز در محیط گرم و شرایط کم­آبی بدن موجب افزایش تعداد سلول­های سیستم ایمنی و فشار خون می­شود. به نظر می­رسد مصرف کافئین علاوه بر بهبود عملکرد هوازی، از افزایش بیشتر تعداد سلول­های سیستم ایمنی جلوگیری می­کند، در حالی که موجب افزایش بیشتر فشار خون در محدوده طبیعی در محیط گرم و مرطوب می­شود.